Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία στο ίδιο τραπέζι για την Γάζα

Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία αναμένεται να ενταχθούν σήμερα στις έμμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, με στόχο να επιτευχθεί τερματισμός του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι, μετέβη σήμερα στην αιγυπτιακή πόλη, επιβεβαιώνοντας την ενεργό μεσολάβηση της Ντόχα. Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και ο σύμβουλός του Τζάρεντ Κούσνερ, βρίσκονται επίσης στην Αίγυπτο, ενώ αρχικά αναμένονταν το σαββατοκύριακο.

Την ίδια στιγμή, τουρκική αντιπροσωπεία υπό τον επικεφαλής της ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν, συμμετέχει στις συζητήσεις, με την Άγκυρα να αξιοποιεί τα διαύλους που διατηρεί με τη Χαμάς.

Οι συνομιλίες, που ξεκίνησαν προχθές, βασίζονται στο 20-σημείο σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Το σχέδιο προβλέπει:

• Κατάπαυση του πυρός,
• Απελευθέρωση όλων των ομήρων από τη Χαμάς,
• Αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ,
• Σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα,
  Αφοπλισμό της Χαμάς.

Ο Τραμπ δήλωσε χθες ότι υπάρχει «αληθινή πιθανότητα» για συμφωνία που θα θέσει τέλος στον πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023 με την πρωτοφανή επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ.

Το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ παραμένουν οι βασικοί μεσολαβητές, αν και οι μέχρι τώρα προσπάθειές τους δεν έχουν αποφέρει μόνιμη εκεχειρία. Οι προηγούμενες προσωρινές παύσεις πυρός, τον Νοέμβριο του 2023 και στις αρχές του 2025, επέτρεψαν την ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων, αλλά κατέρρευσαν γρήγορα.

Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι αποδέχεται το σχέδιο Τραμπ ως βάση διαπραγμάτευσης, ωστόσο πολλά σημεία παραμένουν ασαφή. Εκπρόσωπος του Κατάρ δήλωσε ότι ο στόχος είναι «μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός», υπενθυμίζοντας ότι η Ντόχα φιλοξενεί τόσο ανώτατα στελέχη της Χαμάς όσο και τη μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στη Μέση Ανατολή.

Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς, Χαλίλ αλ Χάγια, ζήτησε «εγγυήσεις» από τον Τραμπ και τους μεσολαβητές ότι ο πόλεμος «θα τελειώσει οριστικά». «Δεν εμπιστευόμαστε το Ισραήλ», δήλωσε.

Σύμφωνα με πηγές της Χαμάς, η ισραηλινή πλευρά παρουσίασε τους πρώτους χάρτες απόσυρσης των στρατευμάτων, καθώς και μηχανισμό και χρονοδιάγραμμα ανταλλαγής ομήρων και αιχμαλώτων.

Η οργάνωση ζητεί την απελευθέρωση του Μαρουάν Μπαργούτι, του πλέον γνωστού Παλαιστίνιου ηγέτη που παραμένει στις ισραηλινές φυλακές, στο πλαίσιο της συμφωνίας.

Η Χαμάς δηλώνει πρόθυμη να απελευθερώσει όλους τους ομήρους σε αντάλλαγμα για την πλήρη ισραηλινή αποχώρηση και το «τέλος του πολέμου», χωρίς όμως να αναφέρεται στον αφοπλισμό της. Αντιθέτως, επιμένει ότι πρέπει να έχει λόγο στη μεταπολεμική διοίκηση της Γάζας, κάτι που δεν προβλέπεται στο αμερικανικό σχέδιο.

Από την πλευρά του, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου διακηρύσσει ότι υποστηρίζει την πρωτοβουλία Τραμπ, αλλά θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση τον αφοπλισμό της Χαμάς και δηλώνει ότι ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει στο 75% της Γάζας, που σήμερα ελέγχει.

Στη φριχτή τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 η Χαμάς σφάγιασε 1.219 ανθρώπους στο Ισραήλ, κυρίως αμάχους και πήρε στα χέρια της 250 ομήρους. Στον πόλεμο που ξέσπασε αμέσως μετά 67.160 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από τις ισραηλινές επιχειρήσεις, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, στοιχεία που θεωρεί αξιόπιστα ο ΟΗΕ.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία — κατηγορία που το Τελ Αβίβ απορρίπτει.