Δημοψήφισμα στον Ισημερινό – Οι πολίτες απέρριψαν την επάνοδο ξένων στρατιωτικών βάσεων

Οι πολίτες του Ισημερινού απέρριψαν χθες Κυριακή την επάνοδο στη χώρα ξένων στρατιωτικών βάσεων και την κατάρτιση νέου Συντάγματος, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα του δημοψηφίσματος που διεξήχθη, τα οποία αποτελούν ήττα για τον πρόεδρο Ντανιέλ Νομπόα, σύμμαχο των ΗΠΑ, ο οποίος δεσμεύτηκε να σεβαστεί τη λαϊκή ετυμηγορία.

Το 61% των ψηφισάντων απέρριψε την άρση της απαγόρευσης να εγκαθίστανται ξένες στρατιωτικές βάσεις στην επικράτεια του Ισημερινού και το 62% τον σχηματισμό συντακτικής συνέλευσης για την κατάρτιση νέου θεμελιώδους νόμου, σύμφωνα με τα όχι ακόμη τελικά αποτελέσματα που δημοσιοποιήθηκαν από το εθνικό εκλογικό συμβούλιο (CNE, η εφορευτική επιτροπή).

«Σεβόμαστε τη βούληση του λαού του Ισημερινού», σχολίασε ο πρόεδρος Νομπόα μέσω X μετά την ήττα, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι «η δέσμευσή μας δεν αλλάζει, ενισχύεται».

Το αποτέλεσμα αποτρέπει το ενδεχόμενο οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις να επιστρέψουν στην παλιά αεροπορική βάση τους στη Μάντα, στις ακτές του Ισημερινού στον Ειρηνικό, η οποία αποτελούσε ορμητήριο επιχειρήσεων κατά της διακίνησης ναρκωτικών.

Η ψηφοφορία διεξήχθη σε περίοδο μεγάλης έντασης στη Λατινική Αμερική, με την ανάπτυξη εντυπωσιακής δύναμης πυρός των ΗΠΑ στον Ειρηνικό και πάνω απ’ όλα στην Καραϊβική και κάπου είκοσι φονικά αεροπορικά πλήγματα εναντίον ταχύπλοων που η Ουάσιγκτον υποστηρίζει πως μετέφεραν ναρκωτικά.

 Σε αντάλλαγμα για την υποστήριξή του στην Ουάσιγκτον, ο Ντανιέλ Νομπόα ήλπιζε να λάβει αμερικανική υποστήριξη στον αγώνα εναντίον των συμμοριών και των διεθνών καρτέλ που έχουν μετατραπεί σε γάγγραινα για τη χώρα του — πλέον κόμβο διαμετακόμισης της κοκαΐνης που παράγεται στους γείτονές της, την Κολομβία και το Περού.

Ο πρόεδρος ήθελε επίσης να καταρτιστεί νέο Σύνταγμα επειδή το ισχύον είναι, όπως επιχειρηματολογούσε, υπερβολικά επιεικές έναντι των κακοποιών.

Η ψηφοφορία οργανώθηκε με φόντο τη συνέχιση του κύματος βίας άνευ προηγουμένου στον Ισημερινό, όπου ο κ. Νομπόα εφαρμόζει πολιτική μεγάλης αυστηρότητας έναντι των συμμοριών αλλά η δικαιοσύνη εμποδίζει πρωτοβουλίες του όταν κρίνει ότι αντίκεινται προς θεμελιώδη δικαιώματα.

Σχεδόν 14 εκατομμύρια πολίτες του Ισημερινού κλήθηκαν στις κάλπες για να απαντήσουν «ναι» ή «όχι» σε τέσσερα ερωτήματα στο χθεσινό δημοψήφισμα. Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική.

Πέραν της επιστροφής των ξένων στρατιωτικών βάσεων, που απαγορεύτηκαν το 2018, και της κατάρτισης νέου Συντάγματος, καλούνται επίσης να αποφασίσουν εάν θα τερματιστεί η κρατική χρηματοδότηση στα πολιτικά κόμματα κι αν θα μειωθεί ο αριθμός των μελών του κοινοβουλίου.

Λίγη ώρα μετά την έναρξη της ψηφοφορίας, ο πρόεδρος Νομπόα ανακοίνωνε μέσω X τη σύλληψη του επικεφαλής της ισχυρότερης συμμορίας του Ισημερινού, του «Πίπο» Τσαβαρία. Ο υπουργός Εσωτερικών Τζον Ρέιμπεργκ διευκρίνισε μέσω της ίδιας πλατφόρμας πως η σύλληψη έγινε στην Ισπανία.

Δείκτης ανθρωποκτονιών άνευ προηγουμένου

Πλέον «η διακίνηση ναρκωτικών είναι τόσο ριζωμένη στο κράτος του Ισημερινού που μπορεί όντως να χρειαστούμε ξένους στρατιώτες να βοηθήσουν», σχολίασε δηκτικά στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αντρές, 43χρονος πωλητής που προτίμησε να μη δημοσιευθεί το επώνυμό του.

Η χώρα ζει άνευ προηγουμένου κρίσης ασφαλείας, με τον δείκτη των ανθρωποκτονιών στις 39 ανά 100.000 κατοίκους σύμφωνα με τον εξειδικευμένο ιστότοπο InSight Crime, με άλλα λόγια τον υψηλότερο στη Λατινική Αμερική.

   Και κατά υπολογισμούς του Παρατηρητηρίου του Οργανωμένου Εγκλήματος στον Ισημερινό ο αριθμός αυτός αναμένεται να φθάσει τις 52 μέσα στη χρονιά — επίπεδο χωρίς ιστορικό προηγούμενο και διπλάσιο από τον μέσο όρο στην περιοχή.

«Δεν έχουμε ούτε υγεία, ούτε ασφάλεια», σχολίαζε σε καταγγελτικό τόνο η Άνα Μανοτόα προτού ψηφίσει στη συνοικία Σαν Μιγκέλ δελ Κομούν, στο βόρειο τμήμα της πρωτεύουσας, επίκεντρο πρόσφατων διαδηλώσεων αυτοχθόνων εναντίον της αύξησης της τιμής του ντίζελ.

Η δική της ήταν ψήφος «απόρριψης της κυβέρνησης» του προέδρου Νομπόα, πρόσθεσε η 36χρονη.

«Ορισμένες διαστάσεις του δημοψηφίσματος ήταν ευνοϊκές, άλλες λιγότερο», έκρινε από την πλευρά του ο Κάρλος Βάκα, 60 χρονών, που τασσόταν υπέρ της μείωσης του αριθμού των μελών του κοινοβουλίου, αλλά απέρριπτε την κατάρτιση νέου Συντάγματος και την επιστροφή ξένων στρατιωτικών βάσεων, που χαρακτήρισε «απάτη».

Στην εξουσία από τον Νοέμβριο του 2023, ο κ. Νομπόα έχει κηρύξει και διεξάγει «πόλεμο» κατά των συμμοριών αναπτύσσοντας τον στρατό στους δρόμους και στους φυλακές, εξαπολύοντας θεαματικές επιχειρήσεις σε οχυρά διακινητών ναρκωτικών και κηρύσσοντας συχνά καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Η πολιτική του όμως επικρίνεται από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο Ισημερινός μετατράπηκε σε έναν από τους πιο στενούς συμμάχους της Ουάσιγκτον στην περιοχή, τασσόμενος σθεναρά υπέρ της ανάπτυξης στρατιωτικών μέσων στην Καραϊβική θάλασσα και τα αεροπορικά πλήγματα τα οποία έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 80 φερόμενους ως διακινητές ναρκωτικών.