ΕΚΤ: “No programme, No money”, οι καταθέσεις φεύγουν και οι νέες επενδύσεις στο ψυγείο

Σαφέστατο μήνυμα προς το οικονομικό και πολιτικό κόσμο της Ελλάδας έστειλε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναφορικά με τον προσανατολισμό της χώρας μετά τις εθνικές εκλογές, ξεκαθαρίζοντας ότι οι ελληνικές τράπεζες θα λάβουν χρηματοδότηση μετά το τέλος της δίμηνης παράτασης, εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία η τρέχουσα αξιολόγησης της χώρας από την ΤΡΟΙΚΑ και υπάρξει συμφωνία για ένα διάδοχο πρόγραμμα μεταξύ ελληνικών αρχών και ΕΚΤ-ΔΝΤ.

Η τοποθέτηση αυτή με απλά λόγια σημαίνει ότι η ΕΚΤ έχει θέσει ως προαπαιτούμενα για να υπάρξει εύρυθμη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης της ΤΡΟΙΚΑΣ, η οποία επί του παρόντος έχει παγώσει και την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στην Ελληνική κυβέρνηση την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ για την επόμενη ημέρα του παρόντος προγράμματος που ολοκληρώνεται σύντομα και την αντικατάστασή του με κάποιο άλλο. Το προτεινόμενο πρόγραμμα είναι η Πιστωτική Γραμμή με Ενισχυμένες Προϋποθέσεις (ECCL) το οποίο θα ισχύσει για μερικούς μήνες, έως ότου η χώρα μπορέσει να δανειστεί από τις αγορές με χαμηλό επιτόκιο.

Όπως έχει αναφερθεί νωρίτερα οι καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών μέχρι και τις γιορτές έφταναν τα 164 δισ ευρώ, ενώ τα δάνεια που οι ελληνικές τράπεζες έχουν διαχρονικά χορηγήσει αγγίζουν τα 212 δισ ευρώ.

Η διαφορά των 48 δισ ευρώ καλύπτεται από τη χαμηλότοκη (0.05%) χρηματοδότηση της ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες, με ενέχυρα που αυτές προσφέρουν για άντληση ρευστότητας, παρά την χαμηλή αξιολόγηση του αξιόχρεου της Ελλάδας.

Χάρις σε αυτή την χρηματοδότηση τα ελληνικά ΑΤΜ έχουν χρήματα και οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αισθανθούν ασφαλείς αναφορικά με τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους πελάτες τους !

Όπως σημείωσε ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ, “Η συνέχιση της εξαίρεσης (waiver) βασίζεται στην τεχνική επέκταση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου του 2015 και στην ύπαρξη του προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Βασίζεται επίσης στην υπόθεση της επιτυχούς ολοκλήρωσης της τρέχουσας αξιολόγησης και σε συμφωνία για διάδοχο πρόγραμμα ανάμεσα στις ελληνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συμφωνία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ”.

Ανάλογης αυστηρότητας και ευθύτητας ως προς το περιεχόμενο της, ήταν και η προειδοποίηση του επικεφαλή της ΕΚΤ, Mario Draghi προς το διοικητή της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας κατα την διάρκεια της πρόσφατης συνάντηση τους στην Φρανκφούρτη.

Πιο αναλυτικά σύμφωνα με πληροφορίες το μήνυμα του επικεφαλή της ΕΚΤ  προς τον διοικητή της ΤτΕ ξεκαθαρίζει ότι η επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα πρέπει να βρει άμεσα μετά τις εκλογές ένα… modus viventi προκειμένου να αρχίσουν να καταβάλλονται οι δόσεις, ώστε η χώρα να μπορέσει να αποπληρώσει τα τοκοχρεολύσια”

Αποκωδικοποιώντας τα μηνύματα από την Φρανκφούρτη, η ΕΚΤ ουσιαστικά δηλώνει ότι οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται αυτή την περίοδο υπό την εποπτεία της και δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας.

Αν όμως, η Ελλάδα μετά το πέρας της δίμηνης παράτασης στα τέλη Φεβρουαρίου, τεθεί εκτός προγράμματος τότε δεν διασφαλίζεται από την ΕΚΤ η ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών οι οποίες θα αντιμετωπίσουν σημαντικό πρόβλημα.

Όποια κι αν είναι η κυβέρνηση που θα ορκιστεί μετά τις εθνικές εκλογές, σύμφωνα με την ΕΚΤ, θα πρέπει να επιταχύνει τις διαδικασίες συμφωνίας με την ΤΡΟΙΚΑ, ώστε μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου του 2015 να βρεθεί μια λύση και να μην τεθεί η Ελλάδα εκτός προγράμματος. Το πρόγραμμα σύμφωνα με τον Mario Draghi πρέπει να συνεχιστεί, ανεξαρτήτως προσώπων στην ηγεσία της χώρας, γιατί είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η παροχή η ρευστότητα στην Ελλάδα και ειδικά προς τις ελληνικές τράπεζες.

Και ενώ αυτά διατυπώνονταν στον διοικητή της ΤτΕ στην συνάντηση της Φρανκφούρτης, οι καταθέτες “σήκωσαν” από τις ελληνικές τράπεζες 1,5 δισ ευρώ μέσα σε δύο ημέρες, την προηγούμενη Δευτέρα 900 εκατ. ευρώ και Τετάρτη 500 εκατ. ευρώ, ενώ κατα τη διάρκεια των εορτών το μήνα Δεκέμβριο οι συνολικές αναλήψεις από τις καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών έφτασαν τα 3 δισ ευρώ.

Από αυτά τα μισά, δηλ. 1,5 δισ ευρώ, αφορούσαν αναλήψεις εταιρειών οι οποίες συνεργάζονται με προμηθευτές τους στο εξωτερικό και οι οποίοι πλέον ζητούν την προκαταβολή ολόκληρου το ποσού της παραγγελίας στους λογαριασμούς τους για την παράδοση των προϊόντων τους στην Ελλάδα.

Το ποσό των 3 δισ ευρώ που “έφυγε” από τις καταθέσεις των τραπεζών το μήνα Δεκέμβριο και τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου προβλημάτισε έντονα ακόμη και την ΕΚΤ αφού ο μήνα Νοέμβριο του 2014 είχαν πραγματοποιηθεί αναλήψεις μόλις 200 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά η δίμηνη παράταση και η διακοπή της αξιολόγησης της ΤΡΟΙΚΑ οδήγησε στην προσωρινή απώλεια των 7,3 δισ ευρώ που θα λάμβανε η χώρα από τους δανειστές, γεγονός που ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει στην έκδοση εντόκων γραμματίων τα οποία αγόρασαν οι τράπεζες για την κάλυψη των υποχρεώσεων της χώρας μέχρι την 6η Μαρτίου 2015.

Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω προβλήματα, δύο από τις σημαντικότερες αποκρατικοποιήσεις και εκχωρήσεις προς εκμετάλλευση του Δημοσίου, που θα μπορούσαν να αποφέρουν άμεσα εντός του 2015 στο ελληνικό κράτος 2,2 δισ ευρώ τίθενται σε αμφιβολία ως προς την υλοποίηση τους από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πιο αναλυτικά, πρόκειται για την εκμετάλλευση του Ελληνικού από ιδιώτη επενδυτή καθώς και την εκμίσθωση 14 αεροδρομίων της χώρας από ελληνογερμανική κοινοπραξία.

Το ενδεχόμενο ακύρωσης δύο εκ των μεγαλύτερων αποκρατικοποιήσεων των τελευταίων μηνών, εφόσον εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ έθιξε ο υποψήφιος βουλευτής του κόμματος, Γιώργος Σταθάκης, σε δηλώσεις του στη βρετανική εφημερίδα Financial Times.

Υπενθυμίζεται ότι όσον αφορά την αξιοποίηση του Ελληνικού, η ελληνική εταιρεία Lamda Development και το επενδυτικό σχήμα Global Investment Group πρόκειται να καταβάλουν στο ελληνικό Δημόσιο άμεσα 950 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με την κοινοπραξία τα σχέδια της περιλαμβάνουν την υλοποίηση επενδύσεων 8 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη ενός μητροπολιτικού πάρκου 2.000 στρεμμάτων, καθώς και την κατασκευή οικιστικών ζωνών, ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων, θεματικών πάρκων, μουσείων, υπαίθριων πολιτιστικών χώρων, κέντρων υγείας και ευεξίας, εκπαιδευτικού, ερευνητικού κόμβου.

Επιπλέον η κοινοπραξία προχωρήσει στην πλήρη αναβάθμιση της υπάρχουσας μαρίνας και του παραλιακού μετώπου αναβαθμίζοντας την τουριστική υποδομή της περιοχής προσελκύοντας επισκέπτες στη χώρα υψηλού οικονομικού επιπέδου.

Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, το έργο στο Ελληνικό θα αυξήσει το ΑΕΠ της χώρας κατα 2%, ενώ κατά την περίοδο 2014-2031 κατασκευής και λειτουργίας του έργου θα δημιουργηθούν περίπου 70.000 νέων θέσεων εργασίας κυρίως στην Αττική.

Εκτιμάται δε, ότι το Ελληνικό θα προσελκύσει επιπλέον 1 εκατ. επισκέπτες ετησίως.

Από την άλλη πλευρά η πρόταση της κοινοπραξίας FRAPORT AG- SLENTEL Ltd περιλαμβάνει την εφάπαξ καταβολή 1,234 δισ. ευρώ για την μίσθωση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων για 40 χρόνια, την καταβολή στο Δημόσιο κάθε χρόνο 22,9 εκατ. ευρώ ως εγγυημένο καταβλητέο μίσθωμα, αναπροσαρμοζόμενο ετησίως με τον πληθωρισμό, την πραγματοποίηση επενδύσεων εκσυγχρονισμού των αεροδρομίων τα πρώτα 4 χρόνια ύψους 330 εκατ. ευρώ, ενώ για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης το ποσό που δαπανηθεί για νέες επενδύσεις θα φτάσει περίπου τα 1,4 δις ευρώ.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι τα ποσά αυτά είναι επιπλέον του εφάπαξ τιμήματος και του ετήσιου εγγυημένου καταβλητέου μισθώματος.

Φυσικά στα ποσά αυτά θα πρέπει να προστεθούν οι φόροι που η εταιρεία θα πληρώνει η καταβολή του ΦΠΑ από τις δραστηριότητες και φυσικά η αύξηση της απασχόλησης τόσο κατα την διάρκεια των εργασιών εκσυγχρονισμού των αεροδρομίων όσο και κατα τη λειτουργία τους.

Συγγραφέας: Γιώργος Τσιμπούκης

Στρατηγικός Αναλυτής με μεγάλη εμπειρία στην ανάλυση αμυντικών συστημάτων και θεμάτων ασφάλειας. Αναλυτής – Συντάκτης σε εξειδικευμένα περιοδικά Άμυνας και Ασφαλείας.