Σκεπτικισμό και ανησυχία προκαλεί στη διεθνή κοινότητα η πιθανή άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία

Αναστάτωση για μία ακόμη φορά μέσα σε δυόμισι χρόνια προκαλεί στην Ευρώπη η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα με την κυβέρνηση συνεργασίας να μετρά τις ψήφους των βουλευτών που θα επιτρέψουν να ξεπεραστεί ο σκόπελος της προεδρικής εκλογής ώστε η χώρα να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις της με την ΤΡΟΙΚΑ και να εκταμιευτούν τα 10,5 δισ ευρώ που είναι απαραίτητα για την κάλυψη των αναγκών του κράτους.

Είναι δε τέτοιο το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας για την ψηφοφορία που θα διεξαχθεί στο ελληνικό Κοινοβούλιο το απόγευμα της Τετάρτης ώστε 14 τηλεοπτικά κανάλια έχουν ζητήσει την κάλυψη της διαδικασίας. Από την άλλη πλευρά δεκάδες είναι οι ανταποκρίσεις των διεθνών ΜΜΕ για το παρόν και το μέλλον της χώρας υπό το πρίσμα των ενδεχόμενων πολιτικών εξελίξεων που θα προκύψουν εάν δεν εκλεγεί ο πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Ελλάδα οδηγηθεί σε πολλαπλές όπως φαίνεται εθνικές εκλογές.

Και όλα αυτά τη στιγμή που η χώρα θα πρέπει να πληρώσει τους πρώτους τρεις μήνες του 2015 συνολικές υποχρεώσεις (ομόλογα, τόκους ΔΝΤ κ.ά.) που φθάνουν στα 4,6 δισ. ευρώ και από αυτά τα 2,5 δισ. αφορούν μόνο τον Μάρτιο, ενώ ακόμη 2,4 δισ ευρώ θα πρέπει να πληρωθούν μέχρι τον Αύγουστο του 2015.  Την ίδια στιγμή στο 11μηνο του 2014 σημειώνεται υστέρηση εσόδων περί τα 2 δισ. ευρώ, με τους πολίτες να προβληματίζονται για το μέλλον και να αναμένουν τις εξελίξεις.

Τα πράγματα θα ήταν φυσικά διαφορετικά εάν στην Ελλάδα η αξιωματική αντιπολίτευση δεν διατυμπάνιζε ότι όταν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας θα ακολουθήσει μια εντελώς ριζοσπαστική και αναθεωρητική πολιτική η οποία θα θέσει σε αμφισβήτηση το σύνολο του προγράμματος και των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζονται από την κυβέρνηση συνεργασίας υπό την επίβλεψη της ΤΡΟΙΚΑΣ.

Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζουν σε πολλούς Ευρωπαίους αναλυτές τον Λ. Τρότσκι, τον Μπολσεβίκο που αποκήρυττε το εξωτερικό χρέος της τσαρικής Ρωσίας, το οποίο όμως τελικά η ΕΣΣΔ δεν απέφυγε να το πληρώσει μερικώς το 1986 επί προεδρίας Gorbachov και το 1997 επί προεδρίας Yeltsin.

Σύμφωνα με τους περισσότερους Ευρωπαίους αναλυτές ο ΣΥΡΙΖΑ με την πολιτική που προτίθεται να ακολουθήσει αμφισβητεί το σύνολο του οικονομικού και χρηματοπιστωτικού μοντέλου που εφαρμόζεται στην Ε.Ε.

Ουσιαστικά οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν πρόκειται να πληρώσει το μισό δημόσιο χρέος, αλλά θα ζητήσει την καταβολή των χρημάτων του προγράμματος που υπολείπονται, ότι πρόκειται να επανα-κρατικοποιήσει τις δημόσιες εταιρείες που πωλήθηκαν σε ιδιώτες, ότι πρόκειται να επαναπροσλάβει του Δημόσιους υπαλλήλους που απολύθηκαν στο πλαίσιο της πολιτικής αναδιάρθρωσης της δημόσιας διοίκησης, ότι πρόκειται να διακόψει τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται στην οικονομία, δημόσια ασφάλιση και υγεία, δημόσια διοίκηση, στις εργασιακές σχέσεις, μετανάστευση, χρηματοπιστωτικό τομέα με την κρατικοποίηση των τραπεζών, έρχονται σε πλήρη αντίθεση με ότι εφαρμόζεται στο σύνολο των χωρών της ΕΕ.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι αναλυτές της Citi ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανήκει στην ομάδα των 5 πολιτικών που πιθανόν να φέρουν το χάος στην Ευρώπη το επόμενος έτος.

Ενδιαφέρουσα είναι όμως και η οπτική γωνία του ανταποκριτή του βρετανικού τηλεοπτικού καναλιού Channel 4 στην Αθήνα Paul Mason, που προειδοποιεί πως εάν νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές ο κόσμος πρέπει να περιμένει τον Μad Max.

Όπως αναφέρει ο οικονομικός αναλυτής του βρετανικού καναλιού ο ΣΥΡΙΖΑ “δεν είναι ένα αόριστο αριστερό κομμάτι ενός κεντρώου κόμματος. Έλκει την καταγωγή του από την κομμουνιστική παράδοση της χώρας και αποτελείται από Ευρωκομμουνιστές που αποσχίστηκαν το 1970 από τους Σταλινικούς, ενώ στις τάξεις του θα βρει κανείς Τροτσκιστές, Μαοϊκούς, νέους αριστερούς ακτιβιστές και χιλιάδες νέους που όλα οι παραπάνω ορισμοί τους φαίνονται ρετρό, αλλά έχουν προσκολληθεί στον ΣΥΡΙΖΑ γιατί δείχνει προοδευτικός, μοντέρνος και είναι ενάντιος στη λιτότητα”.

Στο ερώτημα τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αν αναλάβει τη διακυβέρνηση της Ελλάδας ο Mason γράφει ότι: “Θα τερματίσει τη λιτότητα και θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να διαγράψει το μισό χρέος της χώρας. Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα, αν ο ΣΥΡΙΖΑ λάμβανε ισχυρή εντολή και έπαιζε καλά το παιχνίδι των διαπραγματεύσεων, να μπορούσε να καταφέρει κάτι. Αλλά πιο πιθανό είναι να τα σπάσει με τις Βρυξέλλες, τα χρήματα να φύγουν από τη χώρα και η Ελλάδα να εξέλθει από την Ευρωζώνη”.

Το ενδεχόμενο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ το λεγόμενο Grexit αρχίζει πάλι να αναφέρεται στα διεθνή ΜΜΕ. Μία νέα όμως κρίση στην Ελλάδα δεν θα είχε το κίνδυνο εξάπλωση της όπως ενδεχομένως είχε το 2010 ή το 2012 αφού σήμερα η ΕΚΤ θα συνεχίσει την ποσοτική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και θα αποτελεί δικλείδα ασφαλείας.

Φυσικά υπάρχουν και οι εντελώς διαφορετικές απόψεις όπως αυτή της δημοσιογράφου Julia Chatterley του CNBC που δεν θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο του Grexit. Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο το ζήτημα του πολιτικού ρίσκου επανέρχεται το 2015, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρη την Ευρωζώνη και οι επενδυτές θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους την πολιτική αβεβαιότητα που θα προκύψει από την άνοδο των λαϊκιστικών κομμάτων στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία.

Ειδικότερα για τα τελευταία οι Financial Times αναφέρουν σε άρθρο τους για την Ελλάδα ότι οι εικόνες από μια πιθανή οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον παραδειγματισμό των πολιτών της Ισπανίας, Ιταλίας και Πορτογαλίας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το δημοσίευμα των  Financial Times «Τα συστημικά κόμματα σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις εικόνες από διαδηλώσεις, ουρές στις τράπεζες και συζητήσεις για υποτιμημένες αποταμιεύσεις για να αποκρούσουν τους λαϊκιστές αμφισβητίες τους”.

Στο πνεύμα αυτό κινείται και το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt, σύμφωνα με το οποίο ανώνυμες πηγές από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δήλωσαν, ότι εάν στην Ελλάδα εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμόσει το οικονομικό πρόγραμμα που έχει ανακοινωθεί από το κόμμα, τότε  η Ελλάδα δεν θα λάβει άλλα χρήματα από την ΕΕ. Οι ίδιες πηγές χαρακτήριζαν ως ψευδαίσθηση την εκτίμηση του Τσίπρα ότι μια μελλοντική κυβέρνησή του θα μπορεί να “κάνει τις αγορές να χορεύουν όπως εκείνος θέλει”.

Η γερμανική εφημερίδα Die Welt απευθύνθηκε στις ίδιες ανώνυμες γερμανικές κυβερνητικές πηγές προκειμένου να ενημερωθεί αν η Γερμανία διαθέτει «σχέδιο Β» σε αυτή την περίπτωση και η απάντηση των ανώνυμων πηγών του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ήταν ότι «δεν χρειαζόμαστε νέα σχέδια για την περίπτωση αυτή, έχουμε ήδη τα παλιά σχέδια, που μιλούν για απομόνωση του ελληνικού οικονομικού συστήματος».

Την ίδια στιγμή που το Βερολίνο στέλνει το αυστηρό του μήνυμα στο ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομική πολιτική που φιλοδοξεί να εφαρμόσει εάν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, οι μεγάλες οικονομίες του πλανήτη που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα φαίνεται ότι είτε αδιαφορούν, είτε βρίσκονται σε δύσκολη θέση.

Πιο αναλυτικά οι ΗΠΑ, αν και επικρίνουν τον τρόπο που διαχειρίζεται η Γερμανία την κρίση στην ευρωζώνη, δεν φαίνεται να είναι τόσο πρόθυμες  να συμμαχήσουν με έναν δυσλειτουργικό και αναξιόπιστο μικρό παίκτη, όπως η Ελλάδα, ενάντια στο Βερολίνο.

Από την άλλη πλευρά η Ρωσία βλέπει το ρούβλι να υποτιμάται κατά 11% μέσα σε μία ημέρα, με την κεντρική τράπεζα της χώρας να έχει  δαπανήσει μέχρι σήμερα 80 δισ. δολ. για να προστατεύσει το ρούβλι, τη στιγμή που η χώρα εκτιμάται ότι η χώρα έχει ακόμη αποθέματα ύψους 146 δισ. δολ.

Τόσο η διοχέτευση ρευστού από την κεντρική τράπεζα για τη στήριξη του νομίσματος, όσο και η αύξηση των επιτοκίων δανεισμού κατά 6,5% μέσα σε ένα βράδυ, δεν φαίνεται να αναχαιτίζουν την ραγδαία υποτίμηση του ρωσικού εθνικού νομίσματος.

Οι διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά και η πτώση της τιμής του πετρελαίου για συμβόλαια του Ιανουαρίου στα 59,63 δολ με εκτίμηση η τιμή να φτάσει τελικά τα 50 δολάρια το βαρέλι το 2015 αποτελούν αρνητικά μηνύματα για τη ρωσική οικονομία που στηρίζει το 68% των συνολικών εσόδων της (284,7 δισ ευρώ) από εξαγωγές στην πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Η Κίνα από την πλευρά της είναι πάντα σε επιφυλακή για επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα και επιδιώκει μία σταθερή, ενωμένη ευρωζώνη αφού η ευρωπαϊκή αγορά απορροφά σημαντικό τμήμα των εξαγωγών της. Τέλος η Βραζιλία βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό επισήμως σε ύφεση και δεν μπόρεσε να βοηθήσει ούτε την Αργεντινή η οποία πριν από μερικούς μήνες αναζητούσε μόλις 1,5 δισ δολάρια…….

Συγγραφέας: Γιώργος Τσιμπούκης

Στρατηγικός Αναλυτής με μεγάλη εμπειρία στην ανάλυση αμυντικών συστημάτων και θεμάτων ασφάλειας. Αναλυτής – Συντάκτης σε εξειδικευμένα περιοδικά Άμυνας και Ασφαλείας.