Συμμαχία τρόμου Aλ – Κάιντα και ISIS στο συριακό μέτωπο

Μια συμμαχία τρόμου απειλεί να αλλάξει τις ισορροπίες στο μέτωπο του εμφυλίου της Συρίας δίνοντας ώθηση στα σχέδια όλων των ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών που διεξάγουν το δικό τους ιερό πόλεμο εναντίον του προέδρου Μπασάρ Άσαντ. Το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) και η Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, το επίσημο παρακλάδι της Αλ- Κάιντα στη Συρία ετοιμάζονται σύμφωνα με ρεπορτάζ του The Daily Beast να συγχωνευτούν υπό τη διαμεσολάβηση των βετεράνων τζιχαντιστών της Ομάδας Κορασάν. Αν το συγκεκριμένο εγχείρημα ευοδωθεί θα επιφέρει ριζικές ανακατατάξεις στο ήδη περίπλοκο μέτωπο του πολέμου και θα έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τη Δύση όσο και για την ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Η ενδεχόμενη προσέγγιση της Αλ Νούσρα με το ISIS παραπέμπει στo ακόλουθο συμπέρασμα: είτε ότι η Αλ – Κάιντα αποδέχεται την ανωτερότητα του ISIS σε στρατιωτικό και επιχειρησιακό επίπεδο καθώς έχει στήσει το δικό του ισλαμικό χαλιφάτο σε Ιράκ και Συρία, είτε ότι η ηγεσία της Αλ Νούσρα έχει εντυπωσιαστεί από τη δυναμική του ISIS και δεν υπακούει πλέον στις εντολές του αρχηγού της Αλ Κάιντα  Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι ο οποίος το έχει επικρίνει για τις τακτικές του.

Η Αλ Κάιντα ανησυχεί από τη μεγάλη απήχηση που έχει το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) πάνω σε νεαρούς τζιχαντιστές, Ενα υποστηρικτής ιεροκήρυκας της Αλ Κάιντα από τη Σαουδική Αραβία κατηγόρησε σύμφωνα με την εφημερίδα Zaman τους στρατιωτικούς διοικητές που συνδέονται με την Αλ- Κάιντα επειδή δεν κάνουν κάτι για να εμποδίσουν τη στρατολόγηση νέων μουσουλμάνων από το ISIS. O Αμπντουλαχ Μουχάμαντ αλ Μουχαισίνι επέκρινε το ISIS για τις δολοφονίες μουσουλμάνων και για τη ανακήρυξη ενός χαλιφάτου ή μιας ισλαμικής αυτοκρατορίας «χωρίς μια διαβούλευση» με όλους τους μουσουλμάνους και δήλωσε ότι σχεδιάζει να επισκεφθεί τους ανώτατους ηγέτες όλων των τζιχαντιστών στη Συρία με στόχο της ενοποίηση των οργανώσεων τους.

Η μετριοπαθής συριακή αντιπολίτευση από την πλευρά της κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι ενίσχυσε την προσέγγιση των ισλαμικών εξτρεμιστικών οργανώσεων με τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον της Αλ Νούσρα ενώ την ίδια στιγμή αρνούνταν να στοχεύσει και τις κυβερνητικές συριακές δυνάμεις του Άσαντ.

Η συνεργασία μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Συρία (ISIS) και της Αλ Νούσρα, υφίσταται σύμφωνα με μαρτυρία αξιωματούχου της συριακής αντιπολίτευσης στο The Daily Beast σε κάποιες περιπτώσεις. Το ISIS έστειλε στις αρχές του μήνα περισσότερους από εκατό μαχητές του για να βοηθήσουν την Αλ Νούσρα στην τελική επίθεση εναντίον μιας ισλαμικής μετριοπαθής συριακής αντιπολιτευτικής συμμαχίας, του Συριακού Επαναστατικού Μετώπου στην επαρχία Ιντλίμπ. Οι τζιχαντιστές επίσης επιτέθηκαν και εναντίον μια κοσμικής οργάνωσης σύριων ανταρτών της Χαρακάτ αλ Χαζμ, όπου οι ΗΠΑ είχαν εξοπλίσει με ελαφρύ αντι-αρματικό οπλισμό.

Η Aλ Νούσρα έχει θέσει υπό τον έλεγχο της πόλεις και χωριά στην επαρχία Ιντλιμπ και οι μαχητές της έχουν αρχίσει και κινούνται περαιτέρω προς το βορρά. Η κοσμική Χαζμ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα προπύργιά της στη συγκεκριμένη επαρχία. Το ISIS έχει από την πλευρά του ισχυρή παρουσία σε μεγάλες περιοχές της βόρειας και βορειοδυτικής Συρίας.

Πολλαπλά μέτωπα

Ο εμφύλιος της Συρίας περιπλέκεται όλο και περισσότερο καθώς υπάρχουν διάφορα μέτωπα. Το πρώτο είναι οι κυβερνητικές συριακές δυνάμεις εναντίον ισλαμιστών εξτρεμιστών και συρίων ανταρτών, το δεύτερο ισλαμιστές εξτρεμιστές κατά σύριων ανταρτών, το τρίτο σύριοι Κούρδοι εναντίον ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών, το τέταρτο οι αμερικανικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί εναντίον ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών και το πέμπτο συγκρούσεις ανάμεσα στις διάφορες ισλαμικές εξτρεμιστικές ομάδες για έλεγχο περιοχών.

Η ενδεχόμενη ενοποίηση των ισλαμικών εξτρεμιστικών οργανώσεων στη Συρία αναμένεται να επηρεάσει και τις διεθνείς διπλωματικές εξελίξεις. Η Τουρκία που στηρίζει το ISIS αν γίνει μια συγχώνευση του με το Αλ Νούσρα, το παρακλάδι της Αλ –Κάιντα, θα αποκτήσει αυτομάτως πρόβλημα καθώς οι επικριτές της κυβέρνησης της Άγκυρας θα ισχυριστούν ότι η πολιτική που ακολουθεί είναι παρακινδυνευμένη και ότι απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Οι ΗΠΑ θα βρουν αφορμή να εντατικοποιήσουν τις αεροπορικές επιθέσεις τους εναντίον των ισλαμιστών εξτρεμιστών της Συρίας και ταυτόχρονα θα επιδιώξουν να ενισχύσουν τους μετριοπαθείς σύριους αντάρτες. Ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζον Μακείν ο οποίος αναμένεται να αναλάβει επικεφαλής της πανίσχυρης Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας είναι ορκισμένος εχθρός του Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Συρία (ISIS) αλλά και επικριτής του προέδρου Μπασάρ Άσαντ. Ο γερουσιαστής έχει δηλώσει ότι έχει έρθει η ώρα για ανανέωση της 2001 Authorization for the Use of Military Force (AUMF) στη Συρία και ότι αυτό θα κάνει. Η AUMF θεσπίστηκε για να νομιμοποίηση χρήση στρατιωτικής δύναμης εναντίον ατόμων, οργανώσεων και χωρών που θεωρήθηκαν ότι ευθύνονταν για τα τρομοκρατικά χτυπήματα της 9/11. Ο πρόεδρος Άσαντ από την πλευρά του αναμένεται να εκμεταλλευτεί μια ενδεχόμενη ενοποίηση ISIS και Αλ – Νούσρα, να επικαλεστεί την απειλή της Αλ – Κάιντα και να επικρίνει και άλλο τη Δύση για τους μέχρι τώρα χειρισμούς της.

Ο εμφύλιος πόλεμος της Συρίας εκτιμάται ότι δύσκολα θα μπορέσει να τερματιστεί από τη στιγμή που υπάρχουν διαφορετικά εθνικά συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων και των περιφερειακών δρώντων που σχετίζονται με το μέλλον του προέδρου Άσαντ και έχουν ανεχτεί και ανέχονται τη δράση των ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών.

Συγγραφέας: Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

Δημοσιογράφος - Αναλυτής διεθνών θεμάτων και γεωπολιτικής στο μηναίο περιοδικό Άμυνα & Διπλωματία.