«Χορεύοντας με τις αγορές» – Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και το διακύβευμά της

Η δεύτερη ψηφοφορία όπως αναμένονταν δεν κατάφερε να βγάλει Πρόεδρο της Δημοκρατίας καθώς μόνο 168 βουλευτές ψήφισαν υπέρ του Σταύρου Δήμα. Απομένει πλέον η κρίσιμη τρίτη ψηφοφορία που απαιτεί τη συγκέντρωση 180 ψήφων. Ένας νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα είχε εκλεγεί σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα προκειμένου να υπάρξει μια πολιτική και οικονομική ομαλότητα με στόχο την προκήρυξη εκλογών στο τέλος του 2015.

Τα δεδομένα και οι αριθμοί είναι αμείλικτα και δεν αφήνουν περιθώρια για κινήσεις πολιτικού τυχοδιωκτισμού που θα θέσουν σε κίνδυνο την οικονομία.

Τα ταμεία έχουν χρήματα μέχρι τις αρχές Μαρτίου και αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οδηγηθούμε σε εκλογές, η οποία κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να πάρει χρηματοδότηση αν δεν έχει δεχτεί τους όρους των δανειστών. Η επόμενη μέρα σε μια τέτοια περίπτωση προοιωνίζεται ιδιαίτερα δύσκολη και τραγική.

Πρέπει να γίνει κατανοητό σε όλους ότι η κατάσταση δεν είναι ίδια με εκείνη των προηγούμενων ετών, τότε που η Ευρωπαϊκή Ένωση φοβόνταν μια ελληνική χρεωκοπία και ήταν απροετοίμαστη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πλέον προετοιμασμένη για να αντέξει μια ελληνική χρεωκοπία και τους κραδασμούς της μέσα στην Ευρωζώνη

Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα die Welt δήλωσε ότι «δεν πρόκειται να ζήσουμε νέα υπαρξιακή κρίση του ευρώ, ακόμη κι αν δεν μπορούμε να αποκλείσουμε νέες αναταράξεις. Αλλά δεν πρόκειται αυτές να έχουν την ίδια συστημική επίδραση .. Θωρακίσαμε την νομισματική ένωση, δείξαμε υπευθυνότητα και αλληλεγγύη, διαθέτουμε κοινή εποπτεία των τραπεζών και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας».

Η εκτίμηση του Ζοζέ Μπαρόζο δεν είναι τυχαία και έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς ήταν ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι και πριν λίγους μήνες. Κάποιοι θα τη θεωρήσουν προσπάθεια εκφοβισμού, άλλοι θα τη χαρακτηρίσουν προβοκάτσια και άλλοι θα την εκλάβουν ως προειδοποίηση. Εμείς την αντιλαμβανόμαστε ως μια διαπίστωση με βάση τα τωρινά χρηματοπιστωτικά δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η βρετανική εφημερίδα «The Telegraph» σε ένα άρθρο της αναφέρει το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση αν οι δανειστές αποφασίσουν να σταματήσουν τη χρηματοδότηση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αρνηθεί να ανανεώσει τη στήριξη της ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αξίας περίπου 40 δις ευρώ ή ένα ποσό που ισοδυναμεί με το 20 % του ελληνικού ΑΕΠ. Η κίνηση αυτή θα προκαλέσει κατάρρευση της παραγωγής και άμεση αποχώρηση από την Ευρωζώνη έτσι ώστε να επιτραπεί στην ελληνική κεντρική τράπεζα να τυπώσει χαρτονομίσματα για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό και να πληρώσει τους λογαριασμούς της κυβέρνησης. Το νέο νόμισμα θα σημειώσει κατακόρυφη πτώση, ο πληθωρισμός θα ανέβει και πολύ σύντομα οι Έλληνες θα πρέπει να βιώσουν αυτό που περιγράφεται ως πλήρη οικονομική εξαθλίωση στο τρομακτικό βιβλίο του Adam Fergusson για τον υπερ-πληθωρισμό της Βαϊμάρη στη Γερμανία – «When money dies».

Τα ευρωπαϊκά διεθνή ΜΜΕ έχουν μια εκτεταμένη αρθρογραφία για το τι θα σημαίνει μια πολιτική αστάθεια και μη εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας για το μέλλον. Το αν αποτελούν σοβαρές εκτιμήσεις ή αν είναι προβοκάτσιες θα αποδειχτούν μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό, μόλις μερικών ήμερών αφότου εκλεγεί η νέα κυβέρνηση.

Το έγκριτο βρετανικό περιοδικό Economist στην έκδοση του για τον «Κόσμο του 2015» προειδοποιεί ότι το αισιόδοξο outlook μπορεί να υπονομευτεί από την πολιτική αβεβαιότητα. Όπως τονίζει, η κυβέρνηση συνεργασίας του Αντώνη Σαμαρά, η οποία «έβγαλε την χώρα από την άβυσσο» μετά από δύο εκλογικές αναμετρήσεις το 2012, μπορεί να πέσει στις αρχές της επόμενης χρονιάς.

Η έκδοση επισημαίνει ότι η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ θα αποδομηθεί καθώς δεν θα καταφέρει να εκλέξει Πρόεδρο Δημοκρατίας. Με βάση τις δημοσκοπήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα του οποίου οι πολιτικές θα το φέρουν σε τροχιά σύγκρουσης με τις πιστώτριες χώρες της ευρωζώνης, ειδικά τη Γερμανία, θα κερδίσει την πλειοψηφία στις πρόωρες εκλογές αλλά δεν θα μπορέσει να σχηματίσει Κυβέρνηση λόγω ελλείψεως εταίρων. Ο Economist εκτιμά ότι «τα θεμέλια της φετινής ανάπτυξης μπήκαν όταν απομακρύνθηκε η απειλή ενός Grexit. Αν επιστρέψει η νευρικότητα, είναι βέβαιο πως θα επηρεάσει και το Grecovery»

Το μνημόνιο έχει στραγγίξει και εξαθλιώσει τους πολίτες, έχει προκαλέσει μεγάλη ανεργία και έχει εξαφανίσει τη μεσαία αστική τάξη. Όμως η χώρα δεν χρεοκόπησε και άντεξε. Οι συντάξεις και οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων- αυτοί που είναι τέλος πάντων – καταβάλλονται κανονικά. Οι επιχειρήσεις καταβάλλουν και αυτές τους νέους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα έστω και καθυστερημένα. Το διεθνές εμπόριο συνεχίζεται κανονικά. Η οικονομία έχει αρχίσει και ισορροπεί ενώ οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το 2015 θα αναπτυχτεί τουλάχιστον κατά 2.9 %

H αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ έχει αποφύγει να δώσει σαφείς απαντήσεις για το τι θα κάνει αν οι δανειστές δεν «ακολουθήσουν τους ρυθμούς από τα νταούλια» και κόψουν τη χρηματοδότηση. Ουσιαστικά η στρατηγική της παραπέμπει στο «ταξίδι στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα». Τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα.

Πως θα βρεθούν χρήματα για να πληρώσει η χώρα τις υποχρεώσεις της που τους πρώτους μήνες του 2015 ανέρχονται στα 6,1 δισ. ευρώ; Πως θα ορίσει το κατώτατο μισθό στα 751 ευρώ (πως θα δώσουν οι επιχειρήσεις τους μισθούς); πως θα επαναφέρει το 13ο μισθό ξανά; πως θα επαναπροσλάβει όλους τους απολυμένους στο δημόσιο;

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μέχρι στιγμής ότι η πλειοψηφία των πολιτών δεν θέλουν να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές. Ωστόσο από την άλλη πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει παγιώσει προβάδισμα 3% – 10% έναντι της ΝΔ αλλά δεν φαίνεται να πείθει. Η κυβερνητική φθορά και τα μνημονιακά μέτρα θα έπρεπε να είχαν εκτοξεύσει τη διαφορά του από τη ΝΔ σε διπλάσια ποσοστά.

Η ανάπτυξη για να έρθει απαιτεί πολιτική και οικονομική σταθερότητα, μακροχρόνιο σχεδιασμό σύνεση των πολιτικών δυνάμεων και υπομονή για να βγει η χώρα από το μνημόνιο. Ανάλογη ευκαιρία για να βγει η χώρα από το οικονομικό τέλμα δεν θα έχει ξανά. Αν οι δανειστές μας σταματήσουν τη χρηματοδότηση η εναλλακτική λύση θα είναι η δραχμή και η επιστροφή στη δεκαετία του ’50.

Συγγραφέας: Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

Δημοσιογράφος - Αναλυτής διεθνών θεμάτων και γεωπολιτικής στο μηναίο περιοδικό Άμυνα & Διπλωματία.