Επιβεβαιώνεται η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου στην Σερβία – Αλλάζουν οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων

Σύμφωνα με την τρέχουσα ειδησεογραφία ο Ρώσος ΥΠΕΞ Sergey Lavrov ενημέρωσε τον Σέρβο ομόλογό του Ivica Dacic, στο περιθώριο της συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, για την πρόθεση του Ρώσου Προέδρου Vladimir Putin να παραστεί στην 70ή Επέτειο Απελευθέρωσης του Βελιγραδίου.

Να υπενθυμίσουμε ότι η κυβέρνηση της Σερβίας είχε καλέσει τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας να επισκεφτεί τη σερβική πρωτεύουσα στις 20 Οκτωβρίου, με αφορμή την 70η επέτειο της απελευθέρωσης της πόλης από τους ναζί, που έγινε με τη βοήθεια του “Κόκκινου Στρατού”.

Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρωθυπουργός της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε τονίσει ότι η Σερβία δεν θα αλλάξει στάση όσον αφορά στις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.

“Δεν έχω δικαίωμα να θέσω σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων στη Σερβία, δεν μπορώ να εξηγήσω στους αγρότες ότι λόγω πολιτικών αποφάσεων δεν θα μπορούν να εξάγουν προϊόντα στη Ρωσία. Πώς να εξηγήσω ότι δεν θα έχουμε φυσικό αέριο τον χειμώνα” ανέφερε ο κ. Βούτσιτς.

Ο πρωθυπουργός της Σερβίας ανέφερε ότι η ΕΕ θα αντισταθμίσει τις απώλειες της Πολωνίας λόγω της διακοπής εξαγωγών στη Ρωσία, προσθέτοντας ότι φοβάται πως “η Σερβία δεν θα πάρει ούτε το 1/10 απ’ όσα θα έπαιρνε οποιοδήποτε κράτος-μέλος της ΕΕ”.

Η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου δεν είναι άσχετη και με την προγραμματισμένη έναρξη των εργασιών κατασκευής του σερβικού τμήματος του αγωγού «South Stream» τον Οκτώβριο, ο οποίος και είναι σε ανταγωνισμό με το εγχείρημα TANAP-TAP που στοχεύει να φέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ιταλία μέσα από μια διαφορετική διαδρομή. Ο TAP είναι σε προχωρημένο στάδιο προετοιμασίας και η έναρξη της κατασκευής του έχει προγραμματιστεί για το 2016.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία, απόρροια των ευρυτέρων γεωπολιτικών και γεωοικονομικών ανταγωνισμών στην Β. Αφρική και –προσφάτως- στην Συρία επανέφεραν στην επιφάνεια τον ανταγωνισμό ΗΠΑ-Ρωσίας και προσδιόρισαν εκ νέου αυτό που αποκαλούμε «Ρωσική πολιτική στα Βαλκάνια».

Από τις αρχές του 2000 η ρωσική πολιτική ενίσχυσε την στρατηγική της θέση στην περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου με την (εξ)αγορά επιχειρήσεων του ενεργειακού τομέα, τις επενδύσεις στην κατασκευή διυλιστηρίων και δικτύων μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου καθώς και τις επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών στη Σερβία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Βουλγαρία.

Η Ρωσική πολιτική αυτή τη στιγμή διαχειρίζεται με αρκετή ευελιξία το σύνθετο πολιτικό σκηνικό των Βαλκανίων και δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στους σχεδιαστές της πολιτικής ΕΕ και ΝΑΤΟ καθώς επηρρεάζει τις πολιτικές δομές σε Σερβία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ και Μαυροβούνιο ενώ φαίνεται ότι αξιοποίησε την Κοσοβική Κρίση για να παγιώσει τα συμφέροντά της στην Ουκρανία.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η Ρωσία του Πούτιν επιδόθηκε σε έναν οικονομικό πόλεμο συνυπάρχοντας με τις στρατιωτικές ΝΑΤΟικές δομές στην περιοχή οι οποίες δημιούργησαν τις απαραίτητες υποδομές για την δημιουργία ενός νέου Αλβανικού κρατικού μορφήματος μέσα από την θεωρία των «μαλακών συνόρων» ενώνοντας την Αλβανία με το Κοσσυφοπέδιο μέσω του περίφημου αυτοκινητοδρόμου που ενώνει την κεντρική και νότια Σερβία με το λιμάνι του Δυρραχίου.

Η εξαγορά της σερβικής κρατικής εταιρείας πετρελαιοειδών NIS από την ρωσική GASPROM κατέστησε τη Ρωσία ως ρυθμιστή των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων στη χώρα αυτή ενώ δημιουργεί όλες εκέινες τις συνθήκες που επιβάλλουν την διασφάλιση των ενεργειακών συμφερόντων της Ρωσίας στην περιοχή.

Ταυτόχρονα η Ρωσία έχει έντονη επιχειρηματική παρουσία στην Ελλάδα, αναπτύσσει ένα ευρύ φάσμα οικονομικών διμερών σχέσεων με την Τουρκία κυρίως στις τουρκόφωνες περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ και αναζητά έξοδο στη Μεσόγειο κάτι που φαίνεται και από το έντονο ενδιαφέρον της για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Αξιοσημείωτη παραμένει και η διατήρηση ειδικής επιχειρησιακής ομάδας για την αντιμετώπιση ασυμμέτρων απειλών ασφαλείας (με έμφαση στις φυσικές καταστροφές και τη διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων που προκύπτουν από αυτές) στο παλιό αεροδρόμιο της σερβικής πόλης Νις.

Στις νέες εξελίξεις πρέπει να προσθέσουμε και τις πληροφορίες που παρουσιάζουν τον Ρώσο Πρόεδρο να ενισχύει «υπογείως» τον Σερβοβόσνιο Πρόεδρο Milorad Dodik στην πρόθεσή του να δημιουργήσει συνθήκες απόσχισης της Σερβικής Δημοκρατίας από την Ομοσπονδία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

Για το αν η επίσκεψη Πούτιν εντάσσεται σε μία επικοινωνιακή πολιτική εντυπώσεων ή σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας γεωπολιτικής αναμέτρησης στην περιοχή θα το δούμε πολύ σύντομα!

Συγγραφέας: Νίκος Αρβανίτης

Νίκος Αρβανίτης

Ο Νίκος Αρβανίτης είναι διαπιστευμένος διπλωματικός συντάκτης στο Βελιγράδι, παρακολουθεί τις εξελίξεις στη Ν.Α. Ευρώπη από το 1991. Διαχειριστής του KomotiniPress.

Αν σας άρεσε το άρθρο και θέλετε να στηρίξετε τον συγγραφέα μπορείτε να κάνετε μια δωρεά.