Γιώργος Τρουλλινός: «Η ελληνική αμυντική βιομηχανία μπορεί να αναπτυχτεί υπό την αιγίδα ενός Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας»

Τη δυσχερή κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η ελληνική αμυντική βιομηχανία μετά από έξι χρόνια οικονομικής κρίσης, τις αδυναμίες της, αλλά και τις προτάσεις για την ανασυγκρότηση της και την ανάπτυξη της, ανέλυσε στην ομιλία του στην 4th Aviation Development Conference ο Πρόεδρος του ΔΣ της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αεροδιαστημικής και Άμυνας (ΕΕΛΕΑΑ) και Διευθύνων Σύμβουλος της Intracom Defense Electronics, Γιώργος Τρουλλινός.

Σύμφωνα με τον κύριο Τρουλλινό, η ελληνική αμυντική βιομηχανία έχει πληγεί όπως και οι υπόλοιποι τομείς της οικονομίας από την μακροχρόνια κρίση.

Όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος του ΕΕΛΕΑΑ, ο οποίος έχει μέλη τις 26 μεγαλύτερες κρατικές και ιδιωτικές εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, οι οποίες απασχολούν 5.000 εργαζομένους, η δραστική περικοπή των ελληνικών αμυντικών δαπανών τα τελευταία πέντε χρόνια, οδήγησε στην αποσάρθρωση και αναμόρφωση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.

Η κατάσταση αυτή οδηγεί στην εξάλειψη της ελληνικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης στον αμυντικό τομέα.

Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τον κύριο Γιώργο Τρουλλινό, λόγω της αναδιάρθρωσης της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, έχει μειωθεί ο αριθμός των απασχολούμενων στον τομέα αυτό κατά 60% τα τελευταία χρόνια.

Φυσικά και στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου η οικονομική κατάσταση έχει οδηγήσει στην μείωση των αμυντικών προϋπολογισμών, όμως οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να ελαχιστοποιήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις και να περισώσουν την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε με μεγάλο κόπο τις προηγούμενες δεκαετίες.

Η λύση που τα κράτη αυτά επέλεξαν και εφάρμοσαν, ήταν η αύξηση των δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη, ώστε στο άμεσο μέλλον οι αμυντικές τους βιομηχανίες να αναπτύξουν νέα και ανταγωνιστικά προϊόντα.

Δυστυχώς στην Ελλάδα το ποσοστό επί του αμυντικού προϋπολογισμού που διατίθεται είναι απελπιστικά χαμηλό κάτω ακόμη και από το 1%.

Επιπλέον της ανύπαρκτης σχεδόν χρηματοδότησης των προγραμμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης, η ελληνική αμυντική βιομηχανία έπρεπε εν μέσω της οικονομικής κρίσης και της μείωσης του αμυντικού προϋπολογισμού να αντιμετωπίσει ένα ακόμη σημαντικό εμπόδιο, την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την καταστροφική για τις μικρές χώρες, Κοινοτική Οδηγία 2009/81.

Η εφαρμογή της συγκεκριμένης οδηγίας επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, εις βάρος των βιομηχανιών των μικρών κρατών- μελών της Ε.Ε, αφού μπορεί από την μία πλευρά να απελευθέρωσε την ευρωπαϊκή αγορά υλικών άμυνας και ασφάλειας, από την άλλη όμως έδωσε σημαντικά πλεονεκτήματα στις μεγάλες, τεχνολογικά και βιομηχανικά προηγμένες χώρες της Ε.Ε.

Όπως σημείωσε ο Πρόεδρος της ΕΕΛΕΑΑ, «H Κοινοτική Οδηγία αποδυνάμωσε, έως και κατάργησε, τα εθνικά κριτήρια και τις πολιτικές υποστήριξης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, μέσω της προσπάθειας περιορισμού της επίκλησης του άρθρου 346 για την προστασία ουσιωδών συμφερόντων εθνικής ασφαλείας και της προσπάθειας κατάργησης της εγχώριας βιομηχανικής συμμετοχής και της πολιτικής βιομηχανικών συνεργασιών στα προγράμματα προμηθειών στα οποία εφαρμόζεται η Οδηγία.»

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, η ΕΕΛΕΑΑ έχει επεξεργαστεί σειρά προτάσεων, οι οποίες έχουν κοινοποιηθεί στους αρμόδιους φορείς χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα.

Οι προτάσεις αυτές πέντε στον αριθμό, μπορούν να αποτελέσουν τον πυρήνα της πολιτικής για την ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, μιας και δίνουν απαντήσεις στα καίρια ζητήματα που ταλαιπωρούν τον τομέα για πολλά χρόνια.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τον κύριο Γιώργο Τρουλλινό, η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα πρέπει να διατηρήσει τις υφιστάμενες παραγωγικές υποδομές για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημαντική αύξηση κόστους που προκύπτει από την αδρανοποίηση και επανεργοποίηση υφιστάμενων γραμμών παραγωγής.

Δεύτερον, η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα μπορούσε να συμμετάσχει στην συντήρηση/υποστήριξη και αναβάθμιση αμυντικών συστημάτων με τη σύσταση κοινοπραξιών, με πιθανή συμμετοχή υφισταμένων κρατικών υποδομών του ΥΠΕΘΑ. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να ενταχθεί η αξιοποίηση αποσυρθέντος αμυντικού υλικού των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων μέσω της επισκευής και διάθεσής του σε τρίτες χώρες, πρόταση την οποία η ΕΕΛΕΑΑ πρόσφατα κατέθεσε στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Ειδικά για τη διάθεση τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού/μάχης και αρμάτων μάχης, η ΕΕΛΕΑΑ πρότεινε να εξετασθεί η δυνατότητα ευρύτερης εμπλοκής εγχωρίων βιομηχανιών, πέραν της γενικής συντήρησης των οχημάτων και στο αντικείμενο του εξοπλισμού τους με εγχώρια υποσυστήματα όπως, ερπύστριες, τηλεπικοινωνιακό υλικό, οπτικών και ηλεκτροοπτικών μέσων κλπ.

Με τον τρόπο αυτό θα αυξηθεί σημαντικά η προστιθέμενη αξία των προγραμμάτων μέσω της ευρύτερης συμμετοχής των εγχωρίων βιομηχανιών και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για μελλοντικά εξαγωγικά προγράμματα.

Τρίτον, η χρηματοδότηση των προγραμμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας από τον προϋπολογισμό για εξοπλισμούς.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Αμυντικού Οργανισμού, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης τα διατιθέμενα κονδύλια για Έρευνα και Ανάπτυξη ξεπερνούν το 20% τους κόστους των εξοπλιστικών προγραμμάτων, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε μόλις 0,2%.

Είναι επιτακτική ανάγκη η διάθεση ποσοστού τουλάχιστον 10% του ετήσιου προϋπολογισμού των εξοπλιστικών προγραμμάτων της χώρας για την χρηματοδότηση στοχευμένων προγραμμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης (πολυεθνικών και εθνικών), με απώτερο στόχο την παραγωγή προϊόντων όχι μόνο για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αλλά και για την προώθησή τους στο εξωτερικό.

Τέταρτον, ενίσχυση της πολιτικής βιομηχανικών συνεργασιών όχι μόνο στα διακρατικά προγράμματα και στα προγράμματα προμήθειας σύμφωνα με το άρθρο 346 της συνθήκης της Λισσαβόνας, αλλά και σε αυτά που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Κοινοτικής Οδηγίας μέσα από τους στόχους της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής, της οποίας σημειώνω η έκδοση είναι ακόμη σε εκκρεμότητα, και των προβλέψεων περί ασφάλειας εφοδιασμού και συντήρησης. Ο Πρόεδρος της ΕΕΛΕΑΑ έκανε ειδική αναφορά στα θετικά αποτελέσματα των βιομηχανικών συνεργασιών οι οποίες συνεισέφεραν στη μεταφορά τεχνολογίας, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στις εξαγωγές.

Σύμφωνα με τον κύριο Γιώργο Τρουλλινό, χαρακτηριστικό παράδειγμα των θετικών αποτελεσμάτων που έχουν οι βιομηχανικές συνεργασίες για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, είναι η περίπτωση της IDE (INTRACOM Defense Electronics), η οποία πρωταγωνιστεί σήμερα σε σημαντικές εξαγωγές για τα αντιαεροπορικά συστήματα PATRIOT, για συστήματα αυτοπροστασίας και ραντάρ αεροσκαφών, για πυραυλικά συστήματα κ.α.

Μέσα από την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών από την IDE, δίνεται η δυνατότητα στην ελληνική εταιρεία να αναθέτει σημαντικό υποκατασκευαστικό έργο και σε άλλες εγχώριες εταιρίες, το οποίο ανέρχεται σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της IDE σε περισσότερο από 40% του κύκλου εργασιών της εταιρίας, τονώνοντας τη βιομηχανική δραστηριότητα και συνεισφέροντας θετικά στη δύσκολη οικονομική συγκυρία

Τελευταία αλλά ίσως και η πιο σημαντική πρόταση του ΕΕΛΕΑΑ, είναι η θέσπιση Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας, το οποίο θα είναι αρμόδιο για τις αμυντικές βιομηχανίες, την τεχνολογία και τον τρόπο με τον οποίο υλοποιούνται οι αμυντικές προμήθειες.

Είναι επιθυμητό το Υφυπουργείο αυτό να στελεχωθεί με τεχνοκράτες οι οποίοι, ανεξάρτητοι από κυβερνήσεις και πολιτικές καταστάσεις, θα βάζουν στόχους, θα ελέγχουν και θα αναφέρουν για όλα τα θέματα που αφορούν την αμυντική βιομηχανία και την υλοποίηση των αμυντικών προγραμμάτων.

Όπως σημείωσε στο τέλος της ομιλίας του ο κύριος Γιώργος Τρουλλινός «οι λύσεις που προτείνουμε φαντάζουν «γενναίες» για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά δεν είναι. Με τις σημερινές συνθήκες τέτοιες επιλογές αποτελούν μονόδρομο εάν θέλουμε να διατηρήσουμε ένα ισχυρό και βιώσιμο οικοδόμημα που ονομάζεται ελληνική αμυντική βιομηχανία».

«Οι αρμόδιοι φορείς» συμπλήρωσε ο κύριος Τρουλλινός, «πρέπει να στρέψουν το ενδιαφέρον τους στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία, η οποία με την εφαρμογή των ανωτέρω προτάσεων θα συμβάλει θετικά όχι μόνο στην άμυνα, την ασφάλεια και την οικονομική τόνωση της χώρας, αλλά θα προσφέρει τη δυνατότητα στις ίδιες τις βιομηχανίες να σταθούν στα πόδια τους και να συνεργασθούν με σημαντικούς διεθνείς οίκους σε νέα και σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα, διεκδικώντας ένα σημαντικό μερίδιο όχι μόνο των εγχώριων αλλά και των διεθνών εξοπλιστικών προγραμμάτων».

Συγγραφέας: Γιώργος Τσιμπούκης

Στρατηγικός Αναλυτής με μεγάλη εμπειρία στην ανάλυση αμυντικών συστημάτων και θεμάτων ασφάλειας. Αναλυτής – Συντάκτης σε εξειδικευμένα περιοδικά Άμυνας και Ασφαλείας.