Ο Ρόλος του «Γκρίζου Ποντικού» στη Ρωσική Κατασκοπεία στην Ελλάδα

Η Ρωσία τα τελευταία 12 χρόνια προσπαθεί να δημιουργήσει πρόβλήματα στις Ευρωπαϊκές χώρες είτε μέσω άμεσων δολιοφθορών, είτε μέσω κοινωνικών αναταραχών. Τα τελευταία τρία (3) χρόνια και μετά την εισβολή στην Ουκρανία, έχει κλιμακώσει τις επιθετικές της ενέργειες κατά των χωρών του ΝΑΤΟ.
Drones πάνω από την Πολωνία, στρατιωτικά αεροπλάνα πάνω από την Εσθονία, κατασκοπεία και σαμποτάζ σε άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, δολιοφθορές σε υποδομές όπως σιδηροδρομικά δίκτυα. Όλα αυτά είναι μέρος ενός σχεδιασμού και η επιθετικότητα αυτή που νομοτελειακά θα οδηγήσει σε σύγκρουση οφείλεται στο Στρατηγικό αδιέξοδο στο πόλεμο της Ουκρανίας και τέλος, στην αντίληψη της Μόσχας – και σωστά – ότι η Δύση δεν είναι έτοιμη για πραγματική μάχη.
Για να μπορέσει η Ρωσία να έχει το μέγιστο όφελος στην αντιπαράθεση με την Δύση και όταν λέμε Δύση εννοούμε το NATO, επενδύει στις κοινωνικές αναταραχές και στην δημιουργία Αμφιβολίας στο πληθυσμό κάθε χώρας. Αν και τα τελευταία χρόνια το διαδίκτυο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για προπαγάνδα και αναταραχές, παραδοσιακές μέθοδοι που προέρχονται από την εποχή της ΕΣΣΔ, ενισχύονται από τις νέες τεχνολογίες.
Οι «Γκρίζοι Ποντικοί» στην Ελλάδα

Από την ημέρα που η Ελλάδα εντάχθηκε στο «Δόγμα Κίσινγκερ» [κόψτε την Ρωσία από την Κασπία] μέσω του Νότιου Διάδρομου (TANAP-TAP) αλλά και την απόφαση το Αιγαίο να γίνει υποδοχή για LNG με προορισμό την Νοτιοανατολική Ευρώπη, η Μόσχα ενίσχυσε τις προσπάθειες της για την πολιτική αποσταθεροποίηση στην Ελλάδα. Εκμεταλλεύτηκε την περίοδο της χρεωκοπίας ενισχύοντας φιλορωσικά κόμματα (βλέπε Χρυσή Αυγή) ενώ κατά την περίοδο της διαπραγμάτευσης της Συμφωνίας των Πρεσπών η δράση αυτή κορυφώθηκε. Εκείνη την εποχή σημειώθηκε η πιο σοβαρή και δημοσιοποιημένη ενέργεια της Ελλάδας κατά της ρωσικής κατασκοπείας η οποία έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 2018.
Η Ελληνική Κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) προχώρησε στην απέλαση δύο (2) Ρώσων διπλωματών και παγόρευση εισόδου στην Ελλάδα σε δύο (2) επιπλέον Ρώσους πολίτες. Η Αθήνα κατηγόρησε τους Ρώσους διπλωμάτες για παράνομες ενέργειες που συνιστούσαν παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας και στρέφονταν κατά της εθνικής ασφάλειας.
Οι βασικές κατηγορίες περιλάμβαναν:
- Προσπάθεια αλίευσης και διακίνησης πληροφοριών (πληροφοριακή δραστηριότητα).
- Απόπειρα χρηματισμού κρατικών λειτουργών.
- Προσπάθεια επέκτασης της ρωσικής επιρροής στην Ελλάδα.
.Φυσικά η Ελλάδα δεν έμεινε μόνο σε αυτή την ενέργεια αλλά προσπάθησε – προσπαθεί και σήμερα – να εντοπίσει τους Γκρίζους Ποντικούς που δημιουργήθηκαν από την δράση της Ρωσίας όλο αυτό το διάστημα. Ο «Γκρίζος Ποντικός» είναι το «αντίδοτο» της Ρωσίας στην έντονη δυτική παρουσία στην Ελλάδα. Ενώ οι δυτικές δυνάμεις έχουν επίσημες δομές επιρροής, η Ρωσία προτιμά την αφανή, διαπροσωπική διείσδυση μέσω ατόμων που δεν εγείρουν υποψίες.
Στο πλαίσιο της ρωσικής κατασκοπείας και επιρροής στην Ελλάδα, ο «Γκρίζος Ποντικός» δεν είναι απαραίτητα ένας πράκτορας με κινηματογραφική δράση, αλλά συνήθως ένας αφανής «influencer» ή μεσολαβητής που χτίζει σχέσεις και διαδίδει την ρωσική ατζέντα εκ του σύνεγγυς.
Ο κύριος ρόλος τους είναι να «φυτέψουν» ρωσικές θέσεις και συμφέροντα σε κρίσιμα σημεία λήψης αποφάσεων, χωρίς να φαίνεται η ρωσική προέλευση [Εξαγορά Επιρροής -Influence Peddling]:
- Διαμόρφωση Γνώμης: Δρουν ως αθόρυβες πηγές πληροφοριών ή αναλύσεων προς δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς και πολιτικούς, προωθώντας μια ρωσόφιλη ή αντι-δυτική αφήγηση.
- Πρόσβαση σε Κέντρα Εξουσίας: Μέσω κοινωνικών σχέσεων, επιχειρηματικών συναλλαγών ή ακόμα και μέσω θρησκευτικών/πολιτιστικών δεσμών, αποκτούν πρόσβαση σε υψηλόβαθμα στελέχη (πολιτικούς, κρατικούς υπαλλήλους, στρατιωτικούς).
- Αποφυγή Ανίχνευσης: Επειδή δεν κατέχουν επίσημο ρόλο (π.χ. δεν είναι διπλωμάτες), η δράση τους είναι πολύ δυσκολότερο να ανιχνευθεί από τις ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Στην Ελλάδα, οι «Γκρίζοι Ποντικοί» συχνά κρύβονται πίσω από φαινομενικά νόμιμες και αδιάφορες ιδιότητες:
- Επιχειρηματίες/Λόμπστες: Άτομα που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ρωσικών επενδύσεων ή του εμπορίου, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις επαφές τους για να ασκήσουν πολιτική επιρροή.
- Πρόσωπα από την Εκκλησία/Πολιτισμό: Λόγω των παραδοσιακών δεσμών Ελλάδας-Ρωσίας, άτομα σε εκκλησιαστικούς κύκλους (ειδικά στο Άγιο Όρος) ή σε πολιτιστικούς συλλόγους μπορούν να λειτουργήσουν ως δίαυλοι επιρροής και συγκέντρωσης πληροφοριών.
- Ακαδημαϊκοί/Δεξαμενές Σκέψης (Think Tanks): Άτομα που δημοσιεύουν ή διαδίδουν “αναλύσεις” οι οποίες είναι φιλικές προς την ρωσική εξωτερική πολιτική, νομιμοποιώντας τη ρωσική ατζέντα στο δημόσιο λόγο.
Η πολιτική αυτή έχει ιδιαίτερη σημασια για την Μόσχα η οποία αντιλαμβάνεται πως στην Ελλάδα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει άμεσες μεθόδους (πτήσεις drones κ.α). Η ενίσχυση φιλορωσικών κομμάτων, τυχοδιωκτικών κομμάτων τα οποία άλλοτε είναι με τον Πούτιν και άλλοτε με τον Τραμπ, χρησιμοποιούνται μέσω των «Γκρίζων Ποντικιών» ώστε να επικρατήσουν στην κοινωνία ως «ηττοπαθείς μηχανές» και να σπείρουν την αμφιβολία ως προς τα πραγματικά συμφέροντα της Ελλάδας