O TAP αντικαθιστά την Gazprom – Σε επιφυλακή το Αζερμπαϊτζάν για πιθανές δολιοφθορές της Ρωσίας σε αγωγούς και εγκαταστάσεις

Στα 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) έφθασε η ποσότητα φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν που μετέφερε ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP) στην Ευρώπη από την έναρξη της εμπορικής του λειτουργίας, το 2020.

Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, από τα τέλη του 2020, ο TAP έχει παραδώσει:

   -Πάνω από 41,7 δισ. bcm στην Ιταλία.

   -Πάνω από 4,8 δισ. bcm στην Ελλάδα.

   -Πάνω από 3,2 δισ. bcm στη Βουλγαρία.

   Ο Luca Schieppati, Διευθύνων Σύμβουλος του TAP, δήλωσε:

 «Τα 50 bcm δεν είναι απλώς ένα ορόσημο – αποτελούν ξεκάθαρη απόδειξη του στρατηγικού ρόλου του TAP στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης και στην υποστήριξη των κλιματικών της στόχων. Με την ασφαλή και αξιόπιστη μεταφορά φυσικού αερίου από μια νέα πηγή και μέσω μιας νέας διαδρομής, ο TAP συνέβαλε στη διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και στη μείωση της εξάρτησης από πιο ρυπογόνες μορφές ενέργειας, ενώ παράλληλα προχωρά στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη λειτουργία του.

Κοιτάζοντας προς το μέλλον, είμαστε έτοιμοι να συνεισφέρουμε ακόμη περισσότερο στην επίτευξη αυτών των στόχων. Η πρώτη φάση επέκτασης της δυναμικότητας του TAP – που θα οδηγήσει στην προσθήκη 1,2 bcm επιπρόσθετης μακροπρόθεσμης δυναμικότητας ετησίως από τις αρχές του 2026 – βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα μας επιτρέψει να συμβάλλουμε ακόμα περισσότερο. Αυτό το στάδιο μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για περαιτέρω επεκτάσεις δυναμικότητας του αγωγού μέσω των Market Tests, ανάλογα με τη ζήτηση και την εξέλιξη του ενεργειακού τοπίου της Ευρώπης».

Η Marija Savova, Εμπορική Διευθύντρια του TAP, πρόσθεσε: «Ο TAP παρέχει αδιάλειπτη ροή φυσικού αερίου για περισσότερα από τεσσερισήμισι χρόνια, προσφέροντας αξιόπιστες υπηρεσίες στους πελάτες μας – τους shippers. Από τις αρχές του 2022, ανταποκρινόμενοι στις αυξημένες ανάγκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ο TAP αξιοποίησε τις λειτουργικές δυνατότητες του αγωγού και ανέπτυξε εμπορικά προϊόντα που μας επέτρεψαν να μεταφέρουμε ποσότητες πέραν της ονομαστικής δυναμικότητάς του. Αυτό ενίσχυσε την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ανέδειξε τον ρόλο των χωρών διέλευσης του TAP ως περιφερειακών ενεργειακών κόμβων. Καθώς το Market Test του 2023 πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του και αυτό του 2025 έχει μόλις ξεκινήσει, είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στη ζήτηση της αγοράς μέσω περαιτέρω επεκτάσεων δυναμικότητας».

 Ο αγωγός TAP μήκους περίπου 877 χλμ. μεταφέρει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Shah Deniz II του αζέρικου τμήματος της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη. Συνδέεται με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Νότια Ιταλία.

 Ο TAP συνδέεται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος ξεκίνησε την εμπορική του λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, παρέχοντας αέριο από την Κασπία στη Βουλγαρία. Όπως σημειώνεται σχετικά, τα σημεία εξόδου του ΤΑΡ στην Ελλάδα και την Αλβανία, μαζί με την προσγειάλωση στην Ιταλία, παρέχουν πολλαπλές δυνατότητες για περαιτέρω μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στις ευρύτερες ευρωπαϊκές αγορές.

Τεταμένες σχέσεις Μόσχας – Μπακού λόγω της αντικατάστασης του ρωσικού φυσικού αερίού από το Αζερμπαϊτζαν και το ρόλο στον πόλεμο της Ουκρανίας

Στις 19 Ιουλίου [2025] ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζαν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, σε μύνημα του προς τον Ουκρανικό λαό είχε δηλώσει: «Ποτέ μην αποδέχεστε την κατοχή. Αυτό κάναμε εμείς. Μην τα παρατάτε,» Την ίδια ημέρα ανακοίνωσε επίσης ότι το Αζερμπαϊτζάν προετοιμάζει νομικά έγγραφα για να καταθέσει υπόθεση εναντίον της Ρωσίας σε διεθνή δικαστήρια.

Στις 28 Αυγούστου [2025]ο Προεδρος του Αζερμπαϊτζαν δήλωσε επίσης: «Η επέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης στο Αζερμπαϊτζάν το 1920 ήταν, στην πραγματικότητα, μια ρωσική εισβολή και κατοχή».

Στις 27 Ιουνίου [2025], η FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας) και οι αστυνομικές δυνάμεις πραγματοποίησαν ταυτόχρονες επιδρομές στο Αικατερινούπολη, στοχεύοντας δεκάδες Αζέρους. Αυτή η πόλη είναι ένα από τα κέντρα της αζερικής διασποράς στη Ρωσία, η οποία αριθμεί μεταξύ 2 και 3 εκατομμυρίων ανθρώπων (δεν είναι όλοι Αζέροι πολίτες). Οι στόχοι της επιδρομής παρουσιάστηκαν ως μέρος μιας «εθνοτικής εγκληματικής ομάδας» που εμπλέκεται σε ανεξιχνίαστες δολοφονίες που χρονολογούνται από το 2001 έως το 2011. Η επιχείρηση είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο δύο αδελφών, του Χουσεΐν Σαφάροφ (59) και του Ζιγιαντίν Σαφάροφ (54), και οι δύο Ρώσων πολιτών αζερικής καταγωγής, οι οποίοι ήταν ιδιοκτήτες του καφέ «Caspian» στην πόλη.

Είχε προηγηθε η κατάρριψη του Αζέρικου αεροσκάφους στο Καζακστάν στις 26 Δεκεμβρίου 2024 [από παρεμβολές στο GPS] ενώ στις 17 Αυγούστου [2025] η Ρωσία κατέστρεψε ενεργειακές εγκαταστάσεις του Αζερμπαϊτζάν στην Ουκρανία.

Όμως η κακή σχέση Μπακού – Μόσχας δεν είναι κάτι καινούριο και μάλιστα από την πλευρά της Ρωσίας η σχέση αυτή είχε ως στόχο μέχρι και τον αφανισμο του Αζερμπαϊτζάν. Όταν οι ΗΠΑ με το Δόγμα Κίσινγκερ απόφασισε να κόψει την Ρωσία από τα πετρέλαια της Κασπίας Βάζοντας «Ενεργειακό Τοποτηρητή» το Αζερμπαϊτζάν, «όπλισε» την Αρμενία οργανώντας η ίδια (Ρωσία) την εισβολή στο Καραμπάχ. Στόχος της Μόσχας ήταν να φτάσει η Αρμενία μέχρι το «Χάσμα της Γκάντζας» [Διαβάστε γιατί το «Χάσμα της Γκάντζα» (εδώ)] ώστε να αποκοπούν μελλοντικοί αγωγοί προς την Δύση [σήμερα περνά ο Νότιος Διάδρομος TANAP-TAP καθώς και ο αγωγός Μπακού – Τσεϊχαν που μεταφέρει πετρέλαιο).

Κατά την εισβολή της Μόσχας στην Γεωργία το 2008, το Αζερμπαϊτζάν ήταν αυτό που βοήθησε την Τυφλίδα όχι μόνο με ενέργεια, αλλά και με στρατιωτικό εξοπλισμό και χρήματα.

Η Μόσχα δεν έμεινε μόνο εκεί. Στις 3 ιουλίου (2018) σε απόπειρα δολοφονίας του Δημάρχου της πόλης [Γκάντζα] είχε σαν αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά ο ίδιος και ο σωματοφύλακας του. Ήταν πρώτη απόπειρα δολοφονίας αξιωματούχου στο Αζερμπαϊτζάν μετά από 25 χρόνια. Η απόπειρα είχε ως στόχο, σύμφωνα με το Μπακού, την αποσταθεροποίηση της περιοχής, την έναρξη διαδηλώσεων και τέλος την εγκαθίδρυση ενός Χαλιφάτου στο πρότυπα της Συρίας. Την ίδια ημέρα συνελήφθη ως ύποπτος ο Γιουνίς Σαφάροφ, Ρώσος πολίτης, ο οποίος έλαβε μέρος στον εμφύλιο της Συρίας ενώ πληροφορίες ανέφεραν ότι πέρασε οκτώ μήνες στο Ιράν το 2016

Σήμερα το Αζερμπαϊτζαν είναι μια μεγάλη απειλή, μεγαλύτερη και από την περίοδο της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης. Πρώτα από ολα αντικαθιστά το φυσικό αέριο της Gazprom στην Ευρώπη. Χωρίς το αέριο της Κασπίας η Ευρωπη και τα Βάλκανια πιο συγκεκριμένα θα ήταν πλήρως εξαρτημένα απο το πιο ακριβό LNG.

Το Αζερμπαϊτζαν με την βοήθεια του Ισραήλ σήμερα είναι μια ισχυρή πολεμική μηχανή η οποία με τα σημερινά δεδομένα (τα μέτωπα της Ρωσίας) μπορεί να ενεργοποιήσει την ανεξαρτησία του Νταγκεστάν η οποία θα φέρει μοιραία και αυτή της Τετσενίας.

Επίσης, το Αζερμπαϊτζάν είναι η «Μέση Γη» του Τουρκικού Κόσμου και ενώνει την Κίνα με την Ευρώπη.

Τέλος, η Αλίγιεφ είναι «οδηγός απορωσοποίησης» για τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες [Καζακστάν-Ουζμπεκιστάν – Τουρκμενιστάν – Κιργιστάν] με το Καζακστάν να το πετυχαίνει σε μεγάλο βαθμό ακολουθώντας το Τουρκμενιστάν όταν θα έχει συνθεθεί ενεργειακά με το Αζερμπαϊτζάν ώστε μέσω αυτού να μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη.

Οι απειλές των προπαγανδιστών του Κρεμλίνου για χτύπημα στο Αζερμπαϊτζαν δεν είναι κούφια λόγια. Είναι μια προληπτική πολιτική που θα αναγκάσει την Μόσχα την πραγματοποιήσει μέσω υβδιρικών επιχειρήσεων.