Τι σημαίνει για το Σύστημα Τραμπ «Αν δεν είσαι καλός Σύμμαχος»

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στη Νέα Υόρκη [11 Ιουλίου], ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπαράκ, αποκάλυψε ότι η Ουάσινγκτον προσφέρεται να αναλάβει τον έλεγχο της διαδρομής των 32 χιλιομέτρων -γνωστής ως Διάδρομος Ζανγκέζουρ προς το Αζερμπαϊτζάν- με μίσθωση 100 ετών. «Διαφωνούν για 32 χιλιόμετρα δρόμου, αλλά αυτό δεν είναι ασήμαντο θέμα. Έχει συρθεί εδώ και μια δεκαετία. Έτσι, αυτό που συμβαίνει είναι ότι η Αμερική παρεμβαίνει και λέει: “Εντάξει, θα το αναλάβουμε. Δώστε μας τα 32 χιλιόμετρα δρόμου με μίσθωση εκατό ετών και μπορείτε όλοι να τα μοιραστείτε”»

Ενώ η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν κατέληξαν σε προκαταρκτική ειρηνευτική συμφωνία τον Μάρτιο, παραμένουν βασικά σημεία τριβής, με κυριότερο τον διάδρομο που θα συνδέει την ηπειρωτική Αζερμπαϊτζάν με τον θύλακά της, το Ναχιτσεβάν, μέσω της νότιας επαρχίας Σιουνίκ της Αρμενίας. Το Αζερμπαϊτζάν έχει πιέσει ώστε η διαδρομή να είναι εκτός της πλήρους αρμενικής δικαιοδοσίας, επικαλούμενος ανησυχίες για την εγγυημένη πρόσβαση. Η Αρμενία, με τη σειρά της, απορρίπτει τη χρήση του όρου «Διάδρομος της Ζανγκέζουρ», θεωρώντας τον ως αλυτρωτική αξίωση στην κυριαρχική της επικράτεια. Το Γερεβάν έχει επίσης αντιταχθεί σε οποιονδήποτε έλεγχο τρίτου μέρους επί του διαδρόμου, περιπλέκοντας περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις.

Παρά ταύτα, η πρόταση των ΗΠΑ προβλέπει έναν ουδέτερο αμερικανικό φορέα logistics που θα διαχειρίζεται τη διαδρομή, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και την κοινή χρήση. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Carnegie Endowment, η πρόταση αντικατοπτρίζει ένα προηγουμένως υποβληθέν σχέδιο της ΕΕ και βασίζεται σε διεθνή προηγούμενα, όπως οι μηχανισμοί εποπτείας στις αποσχισθείσες περιοχές της Γεωργίας. Το σχέδιο θα διασφαλίσει τόσο την ασφάλεια για το Αζερμπαϊτζάν όσο και τον σεβασμό της κυριαρχίας της Αρμενίας. Τα σχόλια του Μπαράκ επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ είχε ήδη συζητήσει την ιδέα ενός ιδιωτικού αμερικανικού φορέα που θα λειτουργούσε ως εγγυητής.

Σύμφωνα με πηγή του Middle East Eye ότι η Τουρκία ήταν η πρώτη που πρότεινε τη συμμετοχή μιας ουδέτερης εταιρείας που θα εγκρινόταν και από τις δύο πλευρές. Εν τω μεταξύ, η διπλωματική δυναμική γύρω από την ειρηνευτική διαδικασία συνεχίστηκε. Στις 20 Ιουνίου, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν πραγματοποίησε μια σπάνια επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη για να πραγματοποιήσει συνομιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε αυτό που το Γερεβάν χαρακτήρισε ως «ιστορικό» βήμα προς την περιφερειακή ειρήνη. Λίγο αργότερα, ο Πασινιάν και ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ πραγματοποίησαν την πρώτη τους άμεση συνάντηση χωρίς διεθνείς μεσολαβητές.

Ουδετερότητα του «Συστήματος Τραμπ» στην Γεωργία

Η πρόταση του «Συστήματος Τραμπ» για συνεργασία και ειρήνη ανάμεσα σε Τουρκία – Αζερμπαϊτζάν – Αρμενίας μέσω ενός «ουδέτερου αμερικανικού φορέα», είναι και στα σχέδια της κυβέρνησης στην Γεωργία για μια αμερικανική ουδετερότητα στην περιοχή. Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή για τη Γεωργία και τον Νότιο Καύκασο γενικότερα. Το κυβερνών κόμμα της Γεωργίας, το Γεωργιανό Όνειρο (GD), είναι απόλυτα ευθυγραμισμένο με τη Ρωσία και έχει φέρει τις σχέσεις ΗΠΑ-Γεωργίας στο χαμηλότερο σημείο τους τα τελευταία 30 χρόνια. Η κυβέρνηση Μπάιντεν παρείχε περιορισμένη βοήθεια, ελαχιστοποίησε τις πολιτικές επαφές και αύξησε την διπλωματική πίεση στην κυβέρνηση της Γεωργίας.

Οι Γεωργιανοί αξιωματούχοι αγκάλιασαν το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών πιστεύοντας, και σωστά όπως αποδεικνύεται μέχρι σήμερα, πως ο Τραμπ θα μείωνε τις πιέσεις προς την Τυφλίδα θέλοντας να ικανοποιήσει τον Πούτιν σε άλλο ένα πεδίο ως αντάλλαγμα τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Στην Γεωργία ελπίζουν ότι ο Τραμπ θα βοηθήσει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό αυτόματα θα μείωνε την πίεση της Δύσης να ενταχθεί η Γεωργία στο καθεστώς κυρώσεων κάτι που αρνείται σταθερά να κάνει. Ουσιαστικά ο Τραμπ δείχνει μια αδιαφορία για όσα συμβαίνουν στην Γεωργία δίνοντας χώρο στον Πούτιν να καλύψει αυτό κενό.

Η στάση του Τραμπ στην Γεωργία, δημιουργεί επίσης ακόμα ένα πρόβλημα στην Ε.Ε η οποία καλείται η ίδια [μόνη] να αντιμετωπίσει τον επεκτατισμό του Πούτιν σε ακόμα ένα σημείο. Θα πρέπει τώρα να καταστεί σαφές σε ποιο βαθμό η πολιτική της Ε.Ε βασιζόταν στην υποστήριξη των ΗΠΑ. Εάν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν, η ΕΕ θα πρέπει να αποφασίσει είτε να αυξήσει τη δέσμευσή της είτε να εγκαταλείψει εντελώς τον Νότιο Καύκασο. Όχι ότι η ένταξη της Γεωργίας είναι στα σχέδια. Όχι μετά τους τελευταίους έξι μήνες άμεσης εχθρότητας. Αυτό θα είναι ευχάριστο για το Κρεμλίνο και πολύ απογοητευτικό για το 85% περίπου των απλών Γεωργιανών που εξακολουθούν να λένε ότι θέλουν να ενταχθούν στο μπλοκ.

Από τον Καύκασο στα Βαλκάνια και την Βουλγαρία

Η Βούλγαρία είναι μια από τις χώρες που δέχεται αφόρητη πίεση από την Μόσχα σε δύο κρίσμο πεδια. Το ένα είναι η Βόρεια Μακεδονία και το Σύνταγμα της. Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν δημιούργησε ένα «Μακεδονικό Έθνος» αλλά εξαφάνισε το αφήγημα των Βουλγάρων για τα δικαιώματα τους στην περιοχή. Σχετικό άρθρο του V σημείωνε:

Η Βουλγαρική κυβέρνηση κατηγορεί την Βόρεια Μακεδονία ότι παραβίασε συμφωνία του 2017 με την οποία θα έπρεπε να αναγνωρίσει την ιστορική, γλωσσική και πολιτιστική ομοιότητα των δύο χωρών.  «Δεν μας νοιάζει. Την 1η Αυγούστου του 2017 υπογράψαμε μια συμφωνία που μας δεσμεύει σε κοινό εορτασμό. Το Ίλιντεν είναι η μέρα της μεγαλύτερης εξέγερσης. Νομίζω ότι δεν έχουμε θέμα με το όνομα. Για μας, όταν μιλάμε για αμοιβαίες σχέσεις, είναι σημαντικό να αφήνουμε πίσω τις πρακτικές του παρελθόντος –δηλαδή το να κλέβουμε την ιστορία και να αλλάζουμε τα ιστορικά γεγονότα», είχε δηλώσει για την Συμφωνία των Πρεσπών ο Βούλγαρος αναπληρωτής πρωθυπουργός και Υπουργός Άμυνας.

Ο λόγος είναι κομβικός για την Βουλγαρία αφού έτσι η Σόφια συνεχίζει να διεκδικεί την ιστορική της συνέχεια με την περιοχή ενω κρατάει πάντα «ζεστό» τον Πανσλαβισμό εξυπηρετώντας πλέον τα δικά της συμφέροντα και όχι αυτά της Μόσχας.

Η ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Μακεδονίας είναι ο πρώτος γεωγραφικός χώρος στον οποίο εγκαταστάθηκαν οι Βούλγαροι. Η Συμφωνία των Πρεσπών τους αποκόπτει από την χώρο αυτό αλλά κυρίως, ιστορικά, πολιτιστικά και γλωσσικά, και το Έθνος τους αποκτά σύνορα πλέον με τους Πομάκους και το Pomakistan (τα σχέδια των Πομάκων) αφήνοντας τους Βούλγαρους ουσιαστικά ως ιστορικό χώρο τους την Κεντρική και Ανατολική Βουλγαρία.

Το άλλο πεδίο λοιπόν είναι το Pomakistan, αυτό με το οποίο οι ΗΠΑ απείλησαν Βουλγαρία και Ελλάδα ώστε να μην υλοποιηθεί ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Σήμερα η Σόφια δεν δέχεται μόνο την πίεση από τις ΗΠΑ για το θέμα αυτό αλλά και από την Μόσχα. Στην πλευρά της Βουλγαρίας υπάρχουν 450000 πομάκοι οι οποίοι μέχρι σήμερα «λειτουργούσαν» υπό τις οδηγίες των ΗΠΑ. Σήμερα το Σύστημα Τραμπ έχει «παγώσει» κάθε υποστήριξη τους με την κατάργηση του USAID (Οργανισμός των ΗΠΑ για την Διεθνή Ανάπτυξη) μέσω του οποίοι οι αμερικανοί αξιωματούχοι στην περιοχή κρατούσαν ψηλά τον πολιτισμικό χαρακτήρα των Πομάκων.

Όπως στην Γεωργία έτσι και στην αποσταθεροποιημένη πολιτικά Βουλγαρία, το κενό καλύπτει η Μόσχα.

Η αγορά της Γροιλανδίας

Μετά την εκλογή του ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να αποκλείσει μια επίθεση στη Γροιλανδία, το αυτοδιοικούμενο νησί της Δανίας και σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Ο αμερικανός ουσιαστικά απείλησε να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη για να καταλάβει τον έλεγχο της Γροιλανδίας τροφοδοτώντας τις εντάσεις με τους Ευρωπαίους συμμάχους του. Η Δανία θα πρέπει να παραχωρήσει το αυτόνομο έδαφος στις ΗΠΑ για να «προστατεύσει τον ελεύθερο κόσμο», υποστήριξε ο Τραμπ, απειλώντας να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις στο κράτος – μέλος της ΕΕ εάν δεν το κάνει.

Η δήλωση αυτή είχε προκαλέσει την άμεση αντίδραση από τον πρωθυπουργό της Γροιλανδίας, Μούτε Εγκεντε, ο οποίος είχε ξεκαθαρίσει ότι «η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση» και διαβεβαίωσε ότι το νησί θα συνεχίσει τον αγώνα του για ελευθερία και αυτονομία.

Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου με έκταση πάνω από 2 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σπάνια ορυκτά,. Αυτοί οι πόροι, μαζί με τη στρατηγική γεωγραφική της θέση στην Αρκτική, καθιστούν τη Γροιλανδία κρίσιμο γεωπολιτικό σημείο Η αμερικανική στρατιωτική βάση Pituffik Space Base, που βρίσκεται στο νησί, είναι στρατηγικής σημασίας για αποστολές αντιπυραυλικής άμυνας και διαστημικής επιτήρησης. Η βάση κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και παραμένει κλειδί για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.

Στη δεκαετία του 1940, η κυβέρνηση του Χάρι Τρούμαν προσέφερε 100 εκατομμύρια δολάρια για την εξαγορά της Γροιλανδίας από τη Δανία η οποία αρνήθηκε. Αυτό που διαφοροποιεί την σημερινή κατάσταση είναι η στάση του Τραμπ και πως αντιλαμβάνεται τα πράγματα λειτουργώντας με έναν επιχειρηματικό τρόπο, «όλα έχουν την τιμή τους», μια λογική διοίκησης την οποία ο αμερικανός πρόεδρος φρόντισε να ξεδιπλώσει και για το μέλλον της Γάζας.

Πιο προβληματική όμως ήταν η στάση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, [σήμερα αγνοείται από τις εμφανίσεις Τραμπ] ο οποίος δεν δίστασε να καθορίσει ποιος είναι καλός σύμμαχος αναφέροντας προς την Δανία: «Δεν επενδύσατε αρκετά στη Γροιλανδία και στην ασφάλεια αυτής της απίστευτης και υπέροχης ηπειρωτικής έκτασης που κατοικείται από απίστευτους ανθρώπους. Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει».

Τα σχέδια του «Συστήματος Τραμπ» για την Κρήτη

«Δεν επενδύσατε αρκετά στη Γροιλανδία και στην ασφάλεια αυτής της απίστευτης και υπέροχης ηπειρωτικής έκτασης που κατοικείται από απίστευτους ανθρώπους. Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει». Η φράση αυτή του Τζέι Ντι Βανς είναι η βάση όλης της πολιτικής του νέου Αμερικανού Προέδρου. Ότι δεν μας ικανοποιεί θα το αλλάξουμε. Το ξεκίνησε στην χώρα του [όχι απαραίτητα για το καλό του Εθνους] και το συνεχίζει απέναντι σε συμμάχους αδιαφορώντας πλήρως για τις επιπτώσεις. Την ώρα που γράφεται το κείμενο αυτό, στην Ανατολική Μεσόγειο η Αμερικανική επιρροή είναι σε αμφισβήτηση από συμμάχους. Οι κεντρικές τράπεζες της Αιγύπτου και της Κίνας υπέγραψαν συμφωνίες για την ενίσχυση της χρήσης του γιουάν και των συστημάτων πληρωμών, η Ισπανία «σπάει» την Ασφάλεια του «The Clean Network» αναθέτωντας συμβόλαια στην Huawei για τη διαχείριση των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων των μυστικών υπηρεσιών ενώ Τουρκία και Ρωσία φαίνεται πως έχουν καταλήξη σε μια άλλη τοπική συνεργασία με στόχο τα νότια σύνορα της Ελλάδας και τα δυτικά της Αιγύπτου.

Η συνεργασία της Τουρκίας με την Κίνα και την Huawei ήταν και ο κύριος λόγος που η προηγούμενη κυβέρνηση του Τραμπ σταμάτησε την διαδικασία πώλησης των F-35 και όχι φυσικά οι S-400.

Η απειλή αυτή στην Μεσόγειο συνολικά, φαίνεται πως φέρνει τον Τραμπ μπροστά σε αποφάσεις που θα εξασφαλίσουν μόνο τα αμερικανικά συμφέροντα και όχι συνολικά των συμμάχων. Όλοι μπορούν να είναι σίγουροι πλέον πως ο Αμερικανός Πρόεδρος και το «Σύστημα» του στο οποίο συμπεριλαμβάνονται «πρέσβεις μιας χρήσης», δεν θα έχει καμία δυσκολία στα Νότια της Κρήτης να δημιουργήσει έναν ουδέτερο αμερικανικό φορέα , με μηχανισμούς εποπτείας , με μια χρονική διάρκεία 100 ετών, ότι ακριβώς περιλαμβάνει η πρόταση σε Αρμενία – Αζερμπαϊτζάν για ειρήνη και συνεργασία ανάμεσα σε χώρες που αμφισβητούν την περιοχή Νότια της Κρήτης.

Η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα θα πρέπει να ετοιμάζεται για μεγάλες ανακοινώσεις μετά τις πρώτες δηλώσεις επί ελληνικού εδάφους της Κίμπερλι Γκιλφόιλ.

Η απε