Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκίνησε την «Διαχείριση» του Ταγίπ Ερντογάν

Στις 21 Σεπτεμβρίου η Αμερικανική Πρεσβεία στην Άγκυρα με ένα tweet για πρώτη φορά μετά από σχεδόν τρία χρόνια εμπλέκεται στα Ελληνοτουρκικά. Το συγκεκριμένο tweet ανέφερε «οι ΗΠΑ ως ζήτημα αρχής δεν λαμβάνουν θέση σχετικά με τις διαφορές άλλων κρατών επί των θεμάτων θαλάσσιας αρμοδιότητας», προσθέτοντας ότι «με σεβασμό στον Χάρτη της Σεβίλλης οι ΗΠΑ δεν θεωρούν ότι ο Χάρτης της Σεβίλλης έχει νομική υπόσταση. Αντιλαμβανόμαστε ότι η ΕΕ δεν θεωρεί ότι ο Χάρτης της Σεβίλλης είναι ένα νομικά δεσμευτικό έγγραφο».

Σε αντίθεση με τον Αμερικανό Πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος έχει τοποθετηθεί αρκετές φορές υπέρ των Ελληνικών θέσεων στηριζόμενος σε Συνθήκες, το Διεθνές Δίκαιο και στην Στρατηγική σχέση των ΗΠΑ με την Ελλάδα, ο αντίστοιχος Πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα ήταν «εγκλωβισμένος» στην προσωπική διπλωματία του Αμερικανού Προέδρου και ουσιαστικά μέχρι σήμερα είχε έναν τυπικό ρόλο. Όμως οι Αμερικανικές εκλογές έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου από την Τουρκία αφήνοντας περισσότερο χώρο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.

Την επόμενη ημέρα, στις 22 Σεπτεμβρίου, και αφού η Άγκυρα δεν έμεινε ικανοποιημένη από το tweet της Αμερικανικής Πρεσβείας, ο Πρέσβης στην Άγκυρα, Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη όπου συναντά τον Δήμαρχο της πόλης, και αντίπαλο του Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου. Η συνάντηση γίνεται σε ένα ιδιαίτερα θερμό κλίμα. Να σημειωθεί ότι από τις 28 Αυγούστου του 2019 όπου και παρέδωσε τα διαπιστευτήρια του στον Τούρκο Πρόεδρο, ήταν η μόλις δεύτερη εμφάνιση του Ντέιβιντ Σάτερφιλντ στην Πόλη. Η πρώτη ήταν η επίσκεψη του στην Αγία Σοφία όταν αυτή μετατράπηκε σε Τέμενος πριν λίγο καιρό, μετά από απαίτηση του Αμερικανού Προέδρου, γεγονός που κατήγγειλε στις 24 Σεπτεμβρίου και ο Γερουσιαστής Μενέντεζ

Στις 23 Σεπτεμβρίου ο Σάτερφιλντ δήλωσε ότι εταιρείες (Αμερικανικές) θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν την τουρκική αγορά, αν η χώρα δεν προχωρήσει πλήρως σε πληρωμές χρεών σε αμερικανικές φαρμακευτικές εταιρείες, επικρίνοντας παράλληλα έναν νέο τουρκικό νόμο που θέτει περιορισμούς σε μεγάλους ιστότοπους μέσων κοινωνικής δικτύωσης .

Σε ομιλία του σε ένα εμπορικό συνέδριο που μεταδόθηκε διαδικτυακά ανέφερε ότι τα χρέη κρατικών νοσοκομείων σε φαρμακευτικές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού αυξήθηκαν σε περίπου 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια από περίπου 230 εκατομμύρια δολάρια πριν από ένα χρόνο.

Στις 24 Σεπτεμβρίου η Πρεσβεία στην Άγκυρα προχωρά σε tweet με δήλωση του Σάτερφιλντ στην οποία αναφέρει «δεσμευόμαστε να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη έξυπνων πόλεων σε ολόκληρη την Τουρκία» στέλνοντας σαφές μήνυμα στην Τουρκία για την επιρροή που έχουν αποκτήσει Ρωσία και Κίνα στην τεχνολογία. Μια ημέρα πριν στις 23 Σεπτεμβρίου ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, σε συνέντευξη του σημείωνε  «η Κίνα προσπαθεί να αυξήσει την επιρροή της στον κόσμο μέσω της τεχνολογικής εταιρείας Huawei. Ο Πομπέο δήλωσε για την Τουρκία ότι ένας σημαντικός όγκος δεδομένων θα μπορούσε να πέσει στα χέρια των Κινέζων και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί.»

Ενώ τόνισε στην ίδια συνέντευξη «η Huawei της Τουρκίας και άλλες κινεζικές εταιρείες θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ. Το δίκτυο άμυνας και ασφάλειας πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι είναι ασφαλές. Η Huawei στην Τουρκία ή σε άλλες χώρες θα επηρεάσει τον αυξανόμενο αριθμό δραστηριοτήτων στρατιωτικών και δικτύων ασφαλείας. Θα διασφαλίσουμε ότι τα δεδομένα των ΗΠΑ προστατεύονται.»

Το μερίδιο αγοράς της Huawei στην Τουρκία αυξήθηκε από 3% το 2017 σε 30% το 2019. Μια άλλη σημαντική κινεζική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, η ZTE, απέκτησε το 48% των μετοχών της Netas.

Στο ίδιο tweet της Αμερικανικής Πρεσβείας γινόταν αναφορά και στο δίκτυο μεταφορών όπου η Κίνα παίζει σημαντικό ρόλο. Τον Νοέμβριο του 2019 η Τουρκία καλωσόρισε επίσης το πρώτο φορτηγό τρένο από την Κίνα μέσω της σήραγγας Μαρμαρά που χτίστηκε και χρηματοδοτήθηκε από το Πεκίνο. Χρησιμοποιώντας αυτή την σήραγγα, κάθε τρένο μπορεί να κάνει ένα απευθείας δρομολόγιο από την Κίνα προς την Ευρώπη για πρώτη φορά. Έργα όπως αυτά δείχνουν πώς η Τουρκία θα είναι το κέντρο των σιδηροδρόμων και υποδομών που θα συνδέει την Ανατολή με την Δύση. Το σχέδιο περιλαμβάνει την ανάπτυξη της Τουρκίας από έναν απλό κόμβο διαμετακόμισης για ΥΦΑ, σε έναν ενεργό, παγκόσμιο κόμβο διεθνούς εμπορίου μέσω του Silk Road Economic Belt. Πρόσθετα βοηθητικά έργα για την ανάπτυξη του Silk Road περιλαμβάνουν ένα έργο παραγωγής ενέργειας της Τουρκίας, αξίας περίπου 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο εξασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.

Και πάλι στις 23 Σεπτεμβρίου, ο Σάτερφιλντ επισκέπτεται τον Πρόεδρο της Turkish Airlines η οποία είναι χρήστης της Boeing αλλά και ένα «εργαλείο» πίεσης του Ερντογάν προς τις ΗΠΑ. Τον Ιούλιο του 2019, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν σε κυρώσεις για τους S-400 τότε ίσως η Τουρκία θα σταματήσει να αγοράζει αεροσκάφη Boeing.

Στις 24 Σεπτεμβρίου δίνεται το πιο ηχηρό μήνυμα των ΗΠΑ στην Τουρκία. Η ομιλία του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Στίβεν Μπίγκα, στο Αμερικανοτουρκικό Συνέδριο (American-Turkish Conference), ίσως σηματοδότησε και την έναρξη της «Διαχείρισης» του Τούρκου Προέδρου. Στην ομιλία του ο Αμερικανός Αξιωματούχος, δεν άφησε τίποτε αναπάντητο και ουσιαστικά ήταν μια σαφή προειδοποίηση. «Η Τουρκία να λάβει σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες μας» ανέφερε ο Στίβεν Μπίγκαν

Στις ημερομηνίες αυτές, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε την επιστολή του Δημοκρατικού Γερουσιαστή Μενέντεζ στον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ. Στην επιστολή αυτή κατηγορούσε ανοιχτά τον Αμερικανό Πρόεδρο πως η σχέση του με τον Ταγίπ Ερντογάν εγκυμονεί κινδύνους για την Ασφάλεια των ΗΠΑ.

Τέλος, ιδιαίτερη αξία είχε και η συνάντηση του Ελπιδοφόρου με τον Μάικ Πομπέο στις 24 Σεπτεμβρίου. Ο επικεφαλής της Αμερικανικής Διπλωματίας στην συνάντηση αυτή, διαβεβαίωσε τον Αρχιεπίσκοπο ότι η αμερικανική παρουσία θα παραμείνει ισχυρή στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Συγγραφέας: Πέτρος Ούτσης

outsis petros

Εκδότης ViaDiplomacy.gr

Αν σας άρεσε το άρθρο και θέλετε να στηρίξετε τον συγγραφέα μπορείτε να κάνετε μια δωρεά.